973 -
meest toegepaste telegrafie gaat de electriciteit door draden van
den seingever naar den ontvanger; is de draad dus de verbinding
tusschen deze beide toestellen reeksenbij de nieuwe telegrafie
worden electrische trillingen uitgestraald bij den seingever,
beter gezegd straaluitzenderdeze worden door de lucht over
geplant en door den seinontvanger (medeklinker), die voor die
trillingen gevoelig moet zijn, opgevangen.
Om ons deze werking het best voor te stellen lijkt het mij
toe even de aandacht te vestigen op een m. i. vrij wel analoog
natuurkundig verschijnsel. Strijken wij met een strijkstok langs
de beenen van een stemvork, dan hooren wij geluid; er worden
namelijk in die beenen door het strijken trillingen opgewekt,
óf liever de beenen beginnen met een zekere snelheid te trillen
niet het gevolg dat ook de den stemvork omringende lucht in
alle richtingen begint te trillen en deze trillingen ons trommel
vlies bereiken, dat op zijn beurt begint te trillen, waardoor wij
dit verschijnsel waarnemen. Nu is ons oor echter beperkt in
zijn waarnemingen. Het aantal trillingen mag een zeker bedrag
niet overschrijden, want dan kan ons trommelvlies niet mede-
trillen en hooren wij dus niets. Doch dat die trillingen wel
degelijk zijn waar te nemen, dat ze wel degelijk overgebracht
of uitgestraald worden kan gemakkelijk bewezen worden door op
een afstand een gelijkgestemden stemvork te plaatsen met een
registreerinrichting. Deze laatste zal de trillingen op den
papierrol voor het oog waarneembaar maken.
Wij weten voorts uit onze natuurkunde, dat geluid, warmte,
en licht trillingsverschijnselen zijn en zoo ontwikkelde Faraday
een theorie, waarin hij aannam, dat alle energie van electrische
stroomen berust in het omringend medium, terwijl een van de
verdiensten van Hertz geweest is, dat hij proefondervindelijk
aantoonde, wat Faraday en Maxwell theoretisch vaststelden, n. 1.
dat de electrische, licht- en warmtetrillingen dezelfde voortplan-
tingssnelheid hebben, maar de golflengte voor deze drie soorten
van trillingen, verschillend is. Verder toonde Hertz overtuigend
aan, dat men met de electrische golven dezelfde verschijnselen
van terugkaatsing, breking enz. verkrijgt als met die van het licht.
Wanneer dus de ontvangtoestel bij de draadlooze telegrafie
gelijkgestemd is als de seintoestel dan zullen de golven, die van
