Ill
hij wanneer in den oorlog de loil en de leiding van de bevel
voerenden zich niet of slecht hoogst moeilijk kunnen doen gel
denhij dan\ zelfs onder dehet moreel meest schokkende om
standigheden volgens eigen inzichten in den geest der bevelvoering
en leiding dient te handelen" (punt 27 van den Leidraad.)
„Initiatief naar omlaag", verkondigt de Heer Th. verder,
„geeft bij een beroepsleger licht excessen, teugelloosheid, doch
„tevens afwezigheid van zorg voor de materieele belangen der
„minderen, van de geestelijke nog gezwegen".
Arm beroepsleger! Initiatieftot zoo laag als mogelijk is
is een voorwaarde voor Uw succes, voor Uw bestaan zou ik
haast zeggen. Initiatief is dan ook ruimschoots aanwezig en
wordt steeds aangekweekt en aangewakerd. Hierdoor echter
loopt ge althans volgens den Heer Th.meer en meer kans
een bende teugellooze schurken te worden, die zich aan excessen
overgeeft; hierdoor worden Uwe gezaghebbenden zoo langzamer
hand gewetenlooze, egoïstische sujetten, die zich niet be
kommeren over het wel en wee dergenen, over wie zij ge
steld zijn
Het zou er met de beroepslegers in 't algemeen treurig uit
zien, indien bedoelde woorden van den Heer Th. onaanvechtbaar
waren zij zouden gesteld zijn voor de keuze öf initiatief öf
krijgstucht, een samengaan van beide zou bezwaarlijk gaan.
Maar indien initiatief zoo'n ongunstigen invloed op de krijgstucht
heeft, is daarvan dan absoluut niets merkbaar in een militieleger
Waarom is speciaal een beroepsleger gedoemd schadelijke ge
volgen te ondervinden van een algemeen in den militair ge
waardeerde eigenschap
Ik wed, dat mij door den Heer Th. mochten deze regels
hem onder de oogen komen in den geest geantwoord zal wor
den „Dat zit 'm in het gehalte van een beroepsleger, dat zoo
„oneindig ver beneden dat van een militieleger staat".
Hiermede, lezers, zijn we als van zelf gekomen op het „hoe"
van het beroepsleger. Niet dat ik zoo geredelijk instem met
den Heer Th., waar hij het „gehalte" het „hoe" van een leger
noemt, maar ik verklaar ronduit dat het mij niet gelukt is een
andere beteekenis voor het raadselwoord „hoe" te vinden ^ge
halte" kwam mij nog het meest aannemelijk voor.