243
bekwaamheden van een schutter, die geleerd heeft kleinere
fouten in de hoogte dan in de breedte te maken, gewenscht
is een groote ellipsvormige breedteschijf met smalle kringen
nabij het gewilde trefpunt, terwijl de breedte dier kringen pro
gressief toeneemt met het toenemen van de afstanden tot het
gewilde trefpunt en de breedteas van de ellips aanmerkelijk
grooter is dan de hoogteas. Op die schijf is aan te brengen
een voor de schutters meest voordeelig mikpunt, zoodanig dat
het gewenschte trefpunt samenvalt met het snijpunt der assen.
Wanneer vastgesteld is, op welke wijze de waardeering zal
geschieden van de schietbekwaamheid, dan kan verder worden
getracht een maatstaf te vinden voor de gewenschte schiet
bekwaamheid in verband met de militaire bedoeling daarvan.
De militaire bedoeling is het buiten gevecht stellen, of nog
juister uitgedrukt, het dwingen tot werkeloosheid door physieke
of psychische storing. Natuurlijk is die schietbekwaamheid het
meest gewenscht, welke het doel het dichtst kan bereiken.. Om
het doel te bereiken is noodig, dat in de psychisch of physiek
te treffen sfeer van den vijand voldoende kogels vallen, terwijl,
met het oog op ve-spilling van munitie, tijd en arbeid, buiten
die sfeer zoo weinig mogelijk kogels mogen vallen.
De grootte der doelsfeeren geeft dus aan, welke afwijkingen
men nog als werkzaam en welke als onwerkzaam moet be
schouwen. Daar de feitelijke grootte en de betrekkelijke, met
het oog op den afstand, zeer afwisselend zijn, is hieromtrent
geen bepaalde afmeting op te geven, maar wel kan vooraf
rekening worden gehouden met de omstandigheden, dat, op
enkele uitzonderingen na, de kwetsbare trefvlakken zeer groote
breedteafwijkingen in vergelijking met de hoogteafwijkingen
hebben; dat deze laatste ook in absoluten zin zelden groot zijn
en dat men wel in staat is kleine bundels van zeer goede
schutters in verschillende richtingen kunstmatig te vergrooten
wanneer de uitgebreidheid van het doel of de onbekendheid
met de juiste opstelling e. a. dat wenschelijk doen zijn. Maar
nooit is men in staat groote bundels van slechte schutters
klein te maken voor kleine doelen. Hieruit volgt, dat tot be
reiking van de militaire bedoeling, de meeste waarde hebben,
de schutters, die geoefend zijn in het maken van kleine hoogte-