LEGERVRAAGSTUKKEN
IN DE PERS.
De Zending; in het Leger, ter bevordering' van de Gevechtswaarde
van den Inlandschen Soldaat?
In een artikel, getiteld „De gevechtswaarde van den niet-Christen
Inlander in ons Leger", voorkomende in de Locomotief van 14 April,
spreekt iemand, die zich R. teekent, als zijne overtuiging uit, dat het
bevorderen van de zending onder het Inlandsche element een van do
middelen zou zijn om de gevechtswaarde te verhoogen.
Aanvangende met de bespreking van de militaire eigenschappen van
den Javaan, noemt hij zijn godsdienst met de talrijke geesten, spoken,
goden en half-goden een van de oorzaken, dat die eigenschappen niet
veel zaaks kunnen zijn.
Eenige voorbeelden uit diens intieme godsdienstleven doen hem de
conclusie trekken, dat de Javaan alleen dan moedig is, wanneer hij weet
dat zijne handelingen welgevallig zijn aan goden, geesten, enz en niet
vloeken tegen de adat zijner voorouders.
Eene andere oorzaak van zijne mindere gevechtswaarde zoekt hij in
het feit, dat de band tusschen Javaan en Europeesche aanvoerders niet
vast genoeg is aangehaald, in den regel het gevolg van onvoldoende taal
kennis en als uitvloeisel hiervan onvoldoende belangstelling in zijn particu
lier leven. Wat toch is het geval. Noch ie Breda, noch te Kampen
wordt Javaansch geleerd aan de aanstaande officieren van het Indische
Leger, wel zoogenaamd hoog Maleisch, dat alleen de Ambonees in ons leger
verstaat. De Javaan begrijpt er absoluut niets van. Het recrutenonderwijs
heeft dan ook wijselijk niet in 't hoog Maleisch plaats, maar in 't pasar- of
kazerne Maleisch, de lingua tranca van den Indischen archipel, doorspekt
met Hollandsche commando's. Hoewel dit kazerne-Maleisch spoedig aan
te leeren is door de beperkte woordenkeus, krijgt een Javaansch recruut
dus aanvankelijk les in twee voor hem vreemde talen. Dat dit onder
wijs dus niet veel vruchten afwerpt of liever gezegd de vruchten uiterst
langzaam tot rijpheid komen, is niet te verwonderen. De opleiding duurt
dan ook in den regel vele, vele maanden. Schrijver zelf heeft Javanen
kersversch uit de dessa, dus zonder dat zjj een enkel woord Maleisch of
Hollandsch kenden, grondig afgericht in ruim drie maanden, terwijl zijn
onmiddellijke voorganger er driemaal zoolang over had gedaan. Dit gun
stige resultaat had hij alleen hieraan te danken, dat van meet af aan de
opleiding had plaats gehad in hunne eigen taal, zoodat de Hollandsche
commando's alleen bezwaren voor hen opleverden. Yan het kazerne-
Maleisch hadden zij onder den drang der omstandigheden langzamerhand
