531 -
draagpaarden der artillerie met de munitie in het water. Men
was toen wel genoodzaakt paarden en muildieren af te laden,
af te zadelen en over te laten zwemmen, terwijl het materieel
naar de overzijde gedragen werd. Alzoo waren bijna 4^ uur
nooclig om de colonne aan den overkant te krijgen 1). Het was
ongeveer 12 uur, toen de voorhoede eindelijk verder kon op
rukken. Door het lange wachten, vooral vóór de brug,
met de beenen in het water waardoor dus zitten onmogelijk
was en zonder eenige beschutting blootgesteld aan de
brandende zon, waren de troepen zeer vermoeid en afgemat.
Hierop volgden een marsch over de droge, schaduwlooze sawah
en het gevecht om den Meuseugit, alles op het warmste ge
deelte van den dag, onder eene temperatuur van 100° F. 2)
Was het een wonder, dat de troepen na de eindelijke verovering
van het bedehuis te uitgeput waren om door krachtig offensief
optreden de lastige vijandelijke schutters van zich af te schud
den, zoodat ten slotte de ontruiming noodzakelijk werd? Ten
gevolge van gemis van spring- en ontstekingsmiddelen, welke
nog niet ontscheept waren en eerst den llden of den 12den
nagezonden werden 3), kon men het gebouw zijn weerstands
vermogen niet ontnemen. Hierdoor was later een tweede aan
val noodzakelijk.
Zoo was dus de eerste, ernstige ontmoeting met den vijand
voor ons geen overwinning, doch feitelijk eene nederlaag, een
slecht begin, vooral, wanneer men den veldtocht aanvangt met
zulke optimistische verwachtingen, als in 1873 het geval was.
Hoe verschillend had dit debuut op het Atjèhsche oorlogstoo-
neel kunnen zijn, als door een paar dagen later oprukken het
eerste gevecht om den Meuseugit een paar uren vroeger op den
dag en met frissche troepen begonnen was? i) En wat zou
wel het lot der expeditie geweest zijn, als men met eene actieve
tegenpartij, bewapend en georganiseerd als wij, te doen ge
had had?
1) V, blz. 279.
2) V, blz. 282.
3) XIV, blz. 153.
4) Natuurlijk hebben ook andere omstandigheden medegewerkt tot den on°elukkigen
uitslag van de krijgsverrichtingen op den lOden April, doch het overhaaste oprukken
blijft toch één van de voornaamste oorzaken, zoo niet de voornaamste.