662
nor nederzetting, waarom zij pilaar met fundament en al uitgroeven en naar
een hoek van het desagebied verplaatsten.
Zeer tot hun leedwezen werd zulks nog voor den aanvang der hoekme
tingen ontdekt en werd de prachtige grenssteen weer naar zijn oude plaats
teruggebracht.
4, De topographische hermetini van Midden-Java, bevat een zeer
belangwekkende kaart en lezenswaardige beschrijving van den top van den
vulkaan Merbaboe, welke kaart, op een schaal 1:10.000, als gedetailleerde
bergteekening een waar kunststuk mag genoemd worden, In verband met
de reeds in de vorige verslagen gepubliceerde en thans weder in dit verslag
voorkomende kraterteekeningen, schijnt men op den goeden weg om om
trent de voornaamste vulkanen in onzen archipel zeer nauwkeurige topo
graphische gegevens te verzamelen, die voor de geschiedenis dezer vul
kanen van groote waarde moeten worden geacht. In dezelfde paragraaf
treffen wij mede eenige lezenswaardige bijzonderheden aan betreffende
het opgenomen terrein en de opneming van het kratermeer op den KÖ-
loed, over welk meer destijds zoovele pennen in beweging zijn geweest.
De herziening van de topographische kaarten der residentie Preanger-
Regentschappen verschaft de gelegenheid ons de topographische gesteld
heid van den top van den G. Tampomas in alle bijzonderheden voor
oogen te stellen. De kaart van dezen berg is daarom zoo belangrijk,
omdat, blijkens de geologische beschouwing van Java en Madoera door
Verbeek en Fennema en Veth's Java, herzien door Niermijer en Snel-
leman, omtrent de gedaante van dezen berg geen overeenstemming be
staat. Verschillende interessante mededeeiingen over dezen bergtop en
over de vlakte van Garoet maken deze bijdrage bijzonder lezenswaardig.
De topographische hermeting der afdeeling Krawang van de residentie
Batavia vindt eene plaats onder 6. Het opstel bevat een duidelijk en
zakelijk overzicht van het „hoe en waarom" dezer hermeting. Evenals
in de voorgaande jaargangen wordt ook thans weer gewezen op den treurigen
toestand, waarin velen der pilaren door het slechte—aan de zorg van het
Binnenlandsch bestuur toevertrouwd onderhoud verkceren. Dat deze
verwaarloozing meermalen tot een wederopbouw en opnieuw vastleggen
der betrokken punten, en dus tot niet onbelangrijke geldelijk nadeelen
voor den lande moest aanleiding geven, behoeft geen betoog. Wat te
denken, als men op bladz. 52 leest:
Gedurende de hiervoren bedoelde verkenning' moest geconstateerd worden,
dat de pilaar op het secundaire driehoekspunt G. Koeda S. 202 niet meer
bestond, terwijl volgens de oude archiefstukken het punt vroeger wel dege
lijk verzekerd was. Bij onderzoek bleek, dat de pilaar in onderhoud teas
bij nog wel twee districten 1).
De topographische opneming van Zuid-Sumatra geeft in het verslag der
le Opnemingsbrigade (Palembang) met de 1:10.000 kaarten van den
weinig bekenden krater van den vulkaan Dempo en van den top van den
vulkaan Kaba een tweetal meesterstukjes van kaarteering. Yan dezen
laatsten vulkaan, van welken in 1893 door den Heer von fvarackson
reeds een, in verband met de toenmaals aanwezige hulpmiddelen zeer
verdienstelijke teekening werd vervaardigd, bevat het verslag bovendien
een tweetal fraaie photo-lithographische afdrukken van photographische
opnamen.
1) De cursiveering is van ons.