't als een gewoonte begonnen te beschouwen, waarvoor ze vroeger met
verontwaardiging terugschrokken"
Een woord van hulde voor zulk optreden.
Het blijkt hieruit, dat hij den Onderofficierenbond op den rechten
weg brengen wil. Hier wordt erkend, dat onderofficieren, belast met de
menage, knoeien met het eten van de soldaten; hier wijst een adjudant-
onderoficier op het onbehoorlijke daarvan.
En in de Memorie van Antwoord staat toch maar, dat alles in orde is
Hoe noodig het is dat men opkomt voor verbetering, blijkt weer uit
een artikel in de Javabode van 20 September jl-, overgenomen uit Ma-
taram, waarin ik o. m. lees: Voldeed de leverancier niet aan alle aan
vragen om geld, jenever en andere kleinigheden van de zijde der mena
gevoerenden, dan werd hetgeen hij leverde, per se afgekeurd". En
verder:
„Om de tien dagen, moet men weten, kreeg de Chinees zijn betaling
uit handen van den compagDies-commandant, dus dacht men dat het ge
knoei bij inkoopen op pasars uit was. Maar jawel, babah was niet
zoo goed of hij moest van de door hem ontvangen gelden steeds tien
procent aan den menagemeester afstaan. Geschiedde dit niet spoedig
genoeg, omdat er b. v. geen kleingeld bij de hand was, dan zag men
den menagemeester geen uur later bij den Chinees aan huis.
In datzelfde artikel worden nog meer zaken genoemd, welke ik echter
met het oog op den tijd zal laten rusten.
De soldatenbond, die zich daartegen verzet, is erkend door den Gou
verneur-Generaal laat men nu verder medewerken en laat men niet be
ginnen met de bestuursleden te straffen, zooals reeds gebeurd is. Dat
helpt niets en kweekt slechts verbittering. Men kan alleen verbetering
brengen door misstanden op te heffen.
Een andere briefschrijver bericht mij
„Het staat in het geheele leger vast dat we worden bestolen. Kecla-
meeren helpt niets. Al kom je met een bijna ledig blik om te bewijzen
dat je te weinig hebt, dan wordt je nog, als je niet gestraft wordt we
gens ongegrond reclameeren, met een smoesje van 't rapport gestuurd,
wat wel te begrijpen is als men nagaat dat men om te reelameeren bij
den compies-commandant, die zelve menagebeheerder is, moet komen. Be
wijzen, dat er gestolen wordt, is onmogelijk of wordt niet toegestaan-
Tegen de kongsie van menage-beheerders en menage-meester, leveran
ciers (meestal Chineezen), fouriers, koks, kwartiermeesters enz. die te
zamen den soldaat bestelen, is geen enkel persoon opgewassen."
Deze briefschrijver slaat den spijker op den kop. Het gouvernement
heeft niet alleen te zorgen, dat er voldoende geld wordt uitgetrokken,