463
De methode dezer Handleiding is zoo weinig practisch, dat
mij bij proeven, welke ik ter zake nam met eene goed geoefende
seinbrigade, bleek, dat bijv. een bericht van 10 woorden over
den afstand van 1 K. M. door niet te zwaar terrein vlugger
door een ordonnans te voet werd overgebracht. Dit geeft te
denken, als men in het Wetenschappelijk Jaarbericht van de
"Ver. t. b. der Kr. 1905—1906 op pag. 334 eene methode als
langzaam ziet kenschetsen, waarbij 2 woorden per minuut worden
overgeseind en als men in Lehnerts Handbuch 1905 op pag. 12
vermeld vindt, dat in Duitschland geoefende seiners 40 a 45
letterteekens per minuut kunnen overseinen. Ook in Nederland
zag ik tijdens de manoeuvres vrij wat sneller seinen dan mij
bij onze methode mogelijk is gebleken. De oorzaak is niet ver
te zoeken; vergelijkt men bijv. onze Handleiding met de in
Lebnert aangegeven teekens, dan blijkt, dat waar volgens de
Duitsche methode alle letterteekens in eens worden overgeseind,
bij ons slechts twee letters in eens, alle andere door herhaald
zwaaien met de vlag moeten worden aangeduid; zoo vereischt
bijv. de r 6 zwaaien, de s en de ij 7 zwaaien, de z 8 zwaaien enz.
Het lijkt mij dan ook alleszins gewenscht een vlugger sein-
stelsel aan te nemen, waarvoor blijkens de ervaring elders
opgedaan, het semaphorestelsel het meest aanbevelenswaard
schijnt (Zie Wetensch. Jaarber. Kr. 1906—1907, pag. 332).
Naast dit stelsel door de kleinere troepenverbanden te gebruiken,
zou echter beschikt moeten kunnen worden over middelen tot
optische verbinding over groote afstanden, waarvoor in ons
land van zon zeker wel in de eerste plaats de heliograaf is
aan te bevelen evenals in Duitschland zou dan daarnaast
beschikt moeten kunnen worden over krachtige seinlampen om
dienst te doen bij nacht en bedekte lucht.
Zoo ingericht, zou de optische seindienst een onwaardeerbaar
hulpmiddel bij onze defensie kunnen worden; zooals hij thans
is geregeld, is zijne waarde problematiek.
J.H.J. le Cocq d'Armandville.
1) De heliograaf (heliotroop) werd dan ook door de compagnie wie'rijders reeds met
■vrucht toegepast. Een tweetal dezer handig mede te nemen instrumenten werd daartoe
door haar van den Topographischen dienst in bruikleen ontvangen. Bed.