625
zoo innig of de natte kaart laat eerst de fijne lijnen los, dan de meer grove,
tot ten slotte bij voortgezette behandeling alleen het linnen den gebrui
ker trouw blijft, maar ook niets meer.
Dus ook dat kon het gebrek van den driebond niet opheffen. Maar nu
zagen we het nieuwste procédé, nam. kaarten gedrukt op gevulcani-
s e°e r d linnen, laten we zeggen, linnen, waarvan het bindmiddel dei-
pap een rubberoplossing is.
Een kaart, daarop gedrukt in zeven kleuren, werd een half uur in wa
ter gelegd en toen met een borstel en zeep behandeld, een geweldproef,
achterstaande bij alle gewone ongevallen in het terrein. Toen werd die
kaart weer gedroogd en wat uitgestreken enhet verschil meteen
nieuwe was alleen op te maken uit de sporen van de kreukels. Druk
en kleuren hadden niets geleden. Met recht mag dus gezegd wor
den, dat we hiermede een reuzensprong vooruit hebben gemaakt en een
nieuwigheid bezitten, waarin we andere staten ver vooruit zijn...maar,
die ook heel wat kost. Vergissen we ons niet, dan komt zoo'n blad den
lande op ongeveer 1.50 te staan. Het is evenwel niet de meerdere
duurzaamheid, die het groote voordeel van dezen kaartendruk uitmaakt,
maar ook de goede eigenschap der stof van weinig gevoelig te zijn
voor vocht door het geringe rekken en krimpen, waarmede zij
gepaard gaat, een volkomen aansluiting van de verschillende drukken
gemakkelijk maakt. Dit is natuurlijk een technische zaak, die den mees
ten koud laat, maar die toch niet onvermeld mag blijven. Wanneer
achtereenvolgens met zeven kleuren wordt gedrukt, is het van het
grootste belang, dat alles sluit en niet de eene kleur in of over een
andere valt, waartoe het meerder of minder rekken van de grondstof,
waarop wordt gedrukt, zoo spoedig aanleiding geeft
Eene woord van hulde aan den ontwerper zij hier in alle bescheiden
heid gebracht en het eeresaluut aan hen, die, wars van den ontevreden
en afbrekenden tijdgeest, toonen, dat uit Indië wel degelijk wat goeds
kan komen.
v. H.
Terrein winnen x) in den Veldoorlogf en het
Ingraven tijdens het Gevecht.
Hieromtrent schrijft, als vervolg op het onder bovenstaanden titel in
M. W. 1908-3 voorkomend artikel van kapitein Brandenburg, de ma
joor Mohr in zijn voorstel tot wijziging van de kleine schop (M. W.
1908-18) o. m.
Ongetwijfeld wordt het belang van het terreinwinnen overal volmon
dig erkend en wordt dan ook sedert jaren naar de volmaking van dien
arbeid gestreefd. Over de wijze waarop dat behoort te geschieden, be
hoeft niet gestreden te worden want er voeren vele wegen naar Rome.
De hoofdzaak zal altijd blijven, dat den man in vredestijd getoond en
geleerd moeten worden alle mogelijke wijzen van voortkruipen en schui
ven, die in de werkelijkheid in verband met het terrein kunnen voorkomen.
Daarom heeft men ook voor het exercitiereglement afgezien van het
1) „Heranarbeiten" Is feitelijk het zich vooruitwerken, doch hier kortheidshalve
weergegeven door terreinwinnen. Red,
