876 -
door de officieren, teneinde het directe levensgevaar te stellen
tegenover het ingebeelde of verder af liggende.
Teneinde panieken bij treinen zooveel mogelijk te voorkomen,
moeten deze goed georganiseerd en de daarbij ingedeelde paarden
aan het schieten gewend zijn. Mede uit dit oogpunt verdient
vervanging van door paarden getrokken voertuigen door auto
mobielen aanbeveling.
Te voren is gezegd, dat een langdurig verblijf in de kazerne
noodig is om een behoorlijke discipline in het leger te krijgen;
het zal duidelijk zijn, dat op de discipline ook van grooten in
vloed is de opvoeding van het volk, vóór dat de kazerne wordt
betreden. Die opvoeding vormt den eersten grondslag voor het
moreel van volk en leger, die opvoeding in het gezin en in de
school heeft dus ook voor het leger de grootste waarde en niet
geheel ten onrechte is wel gezegd, dat de Fransch-Duitsche
oorlog door de schoolmeesters is gewonnen.
Ook daarom is het veldwinnen van socialistische en anti-
monarchale gevoelens bij het tegenwoordig onderwijzend per
soneel in Europa zoo zeer te betreuren.
Het hooggestemde moreel van den Japanschen soldaat, vooral
in den laatsten oorlog zoo schitterend aan den dag getreden,
is voor geen gering deel toe te schrijven aan het feit, dat het
Japansche kind van zijn prilste jeugd af geestdriftvolle verha
len hoort over zijn voorvaderen, die voor den vijand zijn gevallen
en over de helden, die hun leven voor het vaderland offerden
en het groot en vrij maakten.
Een volk, dat liever geheel ten onder wil gaan dan zich aan
een vreemd juk te onderwerpen, dat den strijd nimmer opgeeft,
zai ook een krachtig en bijna onoverwinnelijk leger voortbren
gen. Zelfs groote tegenspoeden en nederlagen zullen het nog
te meer aanvuren, de laatste krachten in te spannen. Een
klassiek voorbeeld daarvan levert de tweede Punische oorlog.
Hannibal, de grootste veldheer van zijn tijd, met hevigen
haat tegen de Romeinen bezield, vernietigt bij herhaling de
tegen hem afgezonden vijandelijke legers, hij verovert het
grootste deel van het Romeinsche grondgebied en brengt het
zoover, dat de vijand zijn troepen zelfs niet meer kan beta-
