179
op te merken, dat dit middel natuurlijk met zeer veel tact moest worden
toegepast, dat er allerminst sprake mocht zijn van het overhooren van
lessen, zooals de schrijver van bedoeld artikel het geheel bezijden de
waarheid doet voorkomen. Met dit middel wordt uitsluitend beoogd het
zich overtuigen door den leeraar, dat de leerlingen hebben verwerkt,
hetgeen hij hun heeft gegeven; daarbij zijn zij volkomen vrij om hunne
meening te verdedigen, wanneer hun oordeel mocht afwijken van dat van
den leeraar, maar zeer zeker mag deze daarbij eischen, dat de door hem
verkondigde zienswijze en de gronden, waarop die berust, met den meesten
ernst zijn overwogen.
Ware er sprake geweest van het overhooreu van lessen, officieren-de
putaties zooals volgens bedoeld schrijver naar den Directeur zijn afge
vaardigd, zouden te verklaren zijn geweest. Noch van de zijde der
leeraren, noch van die der leerlingen, zijn echter deputaties naar den
Directeur afgevaardigd, ik kan dat met de meeste beslistheid verzekeren.
Yan de zijde der leeraars zoude bovendien allerminst aanleiding hebben
bestaan voor hel afvaardigen van zulk een deputatie, daar de Directeur
ruimschoots gelegenheid heeft gegeven om bedenkingen in te brengen
tegen de maatregelen, welke ZijnHoogedelgestrenge in 't belang van 't
onderwijs op de aan zijne zorgen toevertrouwde inrichting wenschfe te
nemen. Enkele bezwaren zijn ook geopperd.
Zoo werd er op gewezen, dat de opdrachten noodwendig eenigszins
beperkt zouden moeten worden om de leerlingen tijd te geven de in de
lessen behandelde stof te verwerken. Dit was echter „prêcher le con-
verti", en zoo werd dit bezwaar dan ook opgeheven door eene zooda
nige regeling der opdrachten, dat in de eerste plaats werd vermeden,
dat de leerlingen gedurende 't tijdvak der lessen gelijktijdig meer dan
één opdracht zouden hebben, terwijl in de tweede plaats voor sommige
vakken de omvang der opdrachten beperkt werd.
Toen van Indische zijde betwijfeld werd of de beperking van schrifte
lijken arbeid voor de Indische leerlingen wel voldoende zou zijn, met't oog
op 't vooral voor hen groot aantal lesuren en vakken, werd ook hierin te
gemoet gekomen door het tableau van lesuren zoodanig te wijzigen, dat
thans des namiddags slechts enkele lessen worden gegeven. (De lessen
in het paardrijden worden echter alle in den namiddag gegeven, omdat
iu den voormiddag de maneges niet beschikbaar zijn en trouwens het
tableau der lessen géén gelegenheid biedt om des voormiddags tijd voor
rijlessen beschikbaar te stellen). Vooral voor de Indische leerlingen, die
eertijds nagenoeg geen middag vrij hadden om eens naar eene bibliotheek
te gaan, is dat eene groote verbetering, die voor zooverre ik heb kunnen
nagaan door hen ook zeer gewaardeerd wordt.
Uit een en ander moge blijken, dat de Directeur er van overtuigd is,
dat de leerlingen tijd en gelegenheid voor eigen studie moet worden
gelaten. Hadden wij nu aan de H. K. S. uitsluitend te doen met ideale
leerlingen, dan behoefden de lessen niet anders te zijn dan richtsnoeren
voor die eigen studie. Intusschen behooren dergelijke leerlingen tot de
zeer groote uitzonderingen. Volgens den schrijver van 't hier bedoelde
artikel zouden de Indische officieren zelfs in de eerste en voornaamste
plaats naar de Krijgsschool gaan om de kennismaking met het moederland
te hernieuwen. Deze uitspraak in hare algemeenheid geheel voor rekening
van den schrijver latend, moet nochthans erkend worden, dat volstrekt
I. M. T. 1909.
12
