625
a. men is niet in staat reeds in vredestijd voor het leger zich een
aantal motorvoertuigen aan te schaffen, dat kan voldoen aan deeischen,
welke de oorlog zal stellen; daarom wordt slechts een kern gevormd.
b. de hulp van particulieren wordt ingeroepen.
c. de vorming van vrijwilligers-vereenigingen, welke zekere ver
plichtingen op zich nemen, wordt bevorderd, omdat het gemakkelijker
is met vereenigingen dan met een groot aantal particulieren te onder
handelen.
In de vereenigingen kunnen de leden ook gemakkelijker discussiëeren
over de door Regeering of Legerbestuur gedane voorstellen; terwijl
dit niet zoo eenvoudig is, als men met ieder particulier op zich zelf
rechtstreeks een contract wilde afsluitendeze op de werving gelijkende
manier zou waarschijnlijk het nadeel hebben, dat de aannemingsvoor-
waarden onvoldoende bekend zouden zijn, dus de resultaten geringer.
d. de vereenigingen staan onder controle van het legerbestuur, dat
eene vrij groote macht en invloed uitoefent.
In het Technisch Bijblad van de Kampioen van 5 Maart 1909 vond
ik de mededeeling, dat het Engelsche legerbestuur in een aantal transport
en proviandeeringseolonnes do helft der voertuigen uit automobielen wil
doen bestaan. Elk dezer colonnes moet drie automobielcompagnieën be
vatten, van welke elk 89 chauffeurs heeft. Bovendien zal elk der colon
nes zeven automobiel-vrachtwagens meevoeren. De ordonnansen rijden
op motorrijwielen.
Hoe het militaire automobilisme bij ons geregeld is, is mij onbekend.
Kan de Redactie ons misschien hieromtrent inlichten Mocht de zaak
nog niet geregeld zijn, dan zou het toch hoog tijd worden; het minste,
wat gedaan kan worden, is eene controle er op na te houden van de
aanwezige motorvoertuigen. Zoo wij er echter ooit toe over zouden gaan,
een eigen park op te richten, zou eene organisatie als in Oostenrijk-
Hongarije aanbeveling verdienen, zij het ook, dat zij bij ons niet op
eene zoo uitgebreide schaal behoeft te zijn. Wat wij zeer zeker noodig
zouden hebben is, eene afdeeling voor proefnemingen, eene instructie-
afdeeling en technische agenten eene constructie-werkplaats zou te duur
zijn, vooral bj eene beperkte organisatiegemakkelijker zou het zijn, daar
voor de hulp van fabrieken in te roepen, dan wel de werkzaamheden
aan de staatsspoorwegen op te dragen. Persoonlijk voel ik voor het
laatste het meeste, omdat de werkplaatsen hiervan in oorlogstjd het langst
ons zullen kunnen blijven helpen.
Wijders zou hot Gouvernement de oprichting en instandhouding van
een aut.omobilisten-en motor wielrijdersclub moeten begunstigen. Mj voor
behoudende, later wat uitvoeriger over de motorvoertuigen zelf te spreken,
wil ik toch opmerken, dat m. i. de motorrijwielen in de sportwereld te
weinig gewaardeerd worden toch zijn de goede merken volkomen be-
triebssicher, terwijl ook rijwielen van 1-| P. K. in staat zjn zware hel
lingen te nemen. Bij de Keizermanoeuvres in 1908 gingen de motor-
rjwielen zelfs dwars door het terrein; zonder dit nu in onze sawahs of
bergterreinen te verwachten, kan men dus toch op de moeilijke paden
veel dienst er van hebben. Laat men deze sport dus aanmoedigen! Zoo
zouden wij den weg volgen, door andere mogendheden aangegeven, een
goeden weg, welke, ons niet te zware offers zou kosten. Lust zal bij de
particulieren bj ons, naar ik hoop, in evengroote mate bestaan ais in
