651
1896 en 1908, bedragende resp. 91000 en 805897, zijn wel in staat ons
een denkbeeld te geren ran de toeneming dezer behoeften.
De reeds in het verslag orer 1907 uitgesproken urgentie tot vermeer-
dering van het personeel ran den instrumentmakerswinkel leidde het
afgeloopen jaar tot uitbreiding der formatie, waardoor ook met betrekking
tot de capaciteit van deze inrichting een dergelijke rerklaring, als boren
aangehaald voor de lithographische werkplaats, wordt aangetroffen.
Met betrekking tot hoofstuk II Administratief gedeelte hebben wij reeds
gewezett op de leemte, die o. i. in 13 a. Formatie wordt aangetroffen.
Ouder e. Opleiding missen wij voorts de vermelding van eene aanvulling
der opleiding van het Eur. personeel, eene aanvulling, welke, zooals
hierna zal blijken, o. i. even urgent als belangrijk is, en waarvan in het
verslag der Opleidingsbrigade met deze woorden wordt gewag gemaakt
Daar het niet zelden voorkomt, dat te velde zijnde opnemers, wegens ge
brek aan tijd en drang naar spoed, met kleine instrumenten moeten meten,
ontvingen alle leerlingen na den beproevingstermijn onderricht in het prac-
tisch gebruik van de smalkalder-boussole, het patentniveau en den
pedometer
Onder hoofdstuk III Bijdragen van gemengden aard treffen wij allereerst
een opstel aan getiteld De kadastrale triangulatie in Midden- en West-
Preanger door den Heer J. C. Lamster, en Een greep uit de geschiedenis
van de triangulatie van Java en Madoera vóór 1896 van de hand van den
Heer J. van Roon; beide schrijvers zijn ons uit vorige verslagen reeds be
kend. Vooral laatstgenoemde verstaat het aan zijne opstellen eene bijzondere
aantrekkelijkheid te verleenen door er ook niet-teehnische, doch voor
zeker niet minder belangwekkende mededeelingen aangaande het behan
delde onderwerp op eene aangename en onderhoudende wijze doorheen
te vlechten.
De belangrijkste bijdrage, welke wij reeds de clou van het jaarboek
noemden, vormt de serie opstellen over De opneming van de Krakatau-
groep in Mei 1908. Deze serie vangt aan met het opstel De topographische
opneming door den Heer A. Franssen Herderschee, Chef van de 3e op
nemingsbrigade, welke de opneming verrichtte. Op eene zeer onderhou-
dende wijze vertellend, en aan de hand van de fraa e 1: 25.000 kaart
en een keur van hoogst interessante en bijzonder fraai uitgevoerde pho-
tographiëen, maken wij in gedachten den geheelen tocht mede, en weet
schrijver onze aandacht van begin tot einde te boeien.
In het tweede opstel, overgenomen uit het Verslag van het Mijnwezen
over het 3e kwartaal 1908 en getiteld Mededeeling omtrent de geologie
van de Krakataugroep, verschaft de Heer II. Cool ons o. m. het noodige
licht over de pseudo-vulkanische verschijnselen, welke op Krakatau werden
geconstateerd. Deze verschijnselen, welke bestaan uit bruine opstijgende
wolken, gepaard met knallen en neervallende steenen en puin, zijn wel
in staat den indruk te vestigen, dat op dit eiland nog vulkanische wer
king wordt aangetroffen; een en ander moet echter worden toegeschreven
aan afstortingen, ontstaan door optredende temperatuursverschillen in de
puinkegels.
In No. 3 Oplooding van het Krakatau-hekken is Dr. W. van Bemmelen
aan het woord. Door dezen geleerde werd tijdens een tweetal bezoeken
1) Bladz. 30
