654
personeel slechts gelegenheid zich te vormen tot een wel is waar uit
stekend, doch geheel van die gebruikelijke hulpmiddelen, als nauwkeurige
instrumenten, driehoekspunten, veelhoeksomtrekken enz., afhangend op
nemer. Ontneem hem geheel of ten deele die hulpmiddelen en de re
sultaten zullen zoo zeer dalen, dat hij verre ten achter staat bij een
opnemer van voor 30 en 20 jaar, over wiens practische kennis en
bekwaamheid men bij den Topographischen dienst nog met voorliefde
hoort gewagen, en die, arbeidende met slechts zeer eenvoudige hulp
middelen, ons nu nog bewondering afdwingt voor de door hem in be
trekkelijk korten tijd verkregen resultaten. Wij gelooven niet, dat de
opnemer van nu van rnder hout is gesneden dan die van voorheen;
beider vorming berust op een verschillenden grondslag, welke ten nauwste
samenhangt met de eischen des tijds en de ter beschikking staande
middelen.
Is eene te kleine formatie van den Topographischen dienst een euvel,
waarop bij de behandeling van het vorige jaarverslag in dit tijdschrift
reeds werd gewezen grootendeels schuld aan de weinige belang
stelling, welke bij dien diensttak voor de vluchtige opnemingen kan
worden gevoeld, met recht zcu verwacht mogen worden, dat eventueele
voorstellen tot uitbreiding van den dienst rekening zouden houden met
deze materie. Dat dit niet is geschied er wordt gesproken van een
voorstel tot uitbreiding met 2 opwemfw^sbrigades heeft ons eenigermate
verwonderd. Naar welk doel toch dienen wij te streven?
Ons eilandenrijk is te uitgebreid, eene geregelde kaarteering is te
tijdroovend men sla hiervoor den blik slechts naar Sumatra's Westkust
en Zuid-Sumatra, waar 2 volie brigades, voorafgegaan door de triangu
latiebrigade, gewerkt hebben en nog arbeiden - dan dat eene uitbreiding
van den Topographischen dienst met 2, 4 ja zelfs met 6 brigades in
staat kan zijn ons de verzekering te geven, dat de kaarteering onzer
Indische bezittingen in een afzienbaar tijdperk kan zijn voltooid. Bo
vendien veroorlooven onze middelen niet eene op zoo ruime leest ge
schoeide instelling te onderhouden, hoe groot haar nut ook wezen moge.
Men dient zich hierbij te beperken binnen de grenzen van het voor ons
bereikbare, om daarna, in verband met de beschikbare middelen, na te
gaan welk doel voor ons bereikbaar is en derhalve behoort te worden
nagestreefd.
Dit voor ons bereikbare doel kan en mag daarom niet meer zijn dan
het binnen een afzienbaar tijdperk geraken tot eene topographische en
geographische kennis, die zich uitstrekt over de voornaamste en door
de tijdsomstandigheden meer op den voorgrond geplaatste eilanden; tot
eene geographische kennis, die ons de thans nog nagenoeg onbekende
binnenlanden van zoo menige onzer bezittingen leert kennen; tot eene
topographische kennis, die voor de economische en industrieele eentra
zoomede voor de uit een politiek en strategisch oogpunt zéér belangrijke
streken is vastgelegd in top. kaaiten op groote schaal, om geleidelijk,
naar mate van de belangrijkheid der gewesten, te worden bewaard in
topographische kaarten op kleinere schaal, in overzichts-, betrouwbare
schets- en verzamelkaarten.
1) Zie Ind. Mil. Tijdseh. 1908 1 bldz. 660 e. v.: Het jaarverslag van den Topcr
giaphischen dienst over 1907.
