826
aangelegd, zullen door de pioniertroepen toch veelal bestaande
natuurlijke wegen in kunstwegen veranderd worden.
Als spoorwegen komen alleen in aanmerking, veldspoorwegen,
die uitsluitend voor militaire doeleinden worden aangelegd.
Groote kunstwerken, uitgravingen en ophoogingen worden daarbij
in den regel vermeden.
Van de tramwegen kan hier alleen het Decauville spoor worden
genoemd.
Het maken van waterwegen zal zich hoogstens bepalen tot
het graven van kleine geulen of kanalen en dan nog alleen in
lage streken. Voor het herstellen en verbeteren van waterwegen,
moet of de bedding worden uitgebaggerd, de waterspiegel door
afdamming of waterloozing worden verhoogd of verlaagd; ver
sperringen door vastgeraakte boomstammen of anderszins worden
opgeruimd door kappen, zagen of door springmiddelen te laten
springen.
Middelen om het water over te gaan bestaan in het zoeken
en maken van doorwaadbare plaatsen, het overtrekken met
behulp van vaartuigen, vlotten of pontons, het maken van bruggen,
als daar zijn: oeverbruggen, bruggen met vaste ondersteunings
middelen, jukbruggen, peiler- en schanskorfbruggen en bruggen
met drijvende ondersteuningsmiddelen.
De seingemeenschap wordt daargesteld door optische-, acusti-
sche- en electrische telegrafie en telefonie.
Ten slotte wordt voor het vernielen of onbruikbaar maken
van gemeenschapsmiddelen in het algemeen wederom vereischt
het gebruik van pioniergereedschappen en de behandeling en
toepassing van springstoffen.
Voor de uitvoering van de hierboven bedoelde werkzaamheden
wordt behalve van het geoefend personeel van het Korps Genie
troepen, in den regel en in numeriek grooter aantal, gebruik
gemaakt van gehuurde of gedwongen werkkrachten, waarvoor
hier in Indië al bijzonder de gelegenheid gunstig is, wegens de
vrijwel overal voorkomende vertrouwdheid van den inlander
met bamboe- en graafwerk.
ad c. Terwijl de samenstelling van de heden in gebruik zijnde
springmiddelen geheel in handen van de particuliere industrie
berust, blijft dus voor den pionier-officier alleen over het gebruik
