898
ongelijksoortige dingen in hun te begrijpen ongerustheid over
het optreden van mannen, die onder de leuze „leve de vrijheid'»
de ergste dwingelanden zijn). Ze spreken zelfs van „conservatief'
en „liberaal" om daarmede in het militaire bepaalde richtingen
aan te duiden, welke met politiek niets hebben uit te staan.
„Conservatisme", „liberalisme", 't zegt me zoo weinig. Ik zal
behoudend in het eene, vrijzinnig in het andere zijn
Wat het gebruik van de Pers betreft
We hebben ons bij het publiceeren van onze gedachten
allereerst af te vragen of we het publiek belang (coöperatief
belang) wenschen te dienen en of bijoogmerken van persoonlijkeu
aard ons vreemd zijn. Het bezigen van een pseudoniem is
niet onvoorwaardelijk af te keuren; het geeft een zekere vrij
moedigheid en het bevordert de onpartijdigheid van de repliek,
hier meer bepaaldelijk, doordat zij voorkomt dat daarbij minder
gelet wordt op weerlegging van het beweerde, dan op het
aanvallen van den persoon. Maar óók het papier is geduldig en
van die eigenschap wordt groot misbruik gemaakt. Het is
zeer te betreuren als de Pers, instede haar hooge roeping te
begrijpen, (waartoe het dienen van de waarheid in de allereerste
plaats behoort) zich verlaagt tot het dienen van partijbelang
in engeren zin, tot het onrechtvaardig krenken van personen,
achter het mom van onpersoonlijkheid.
Het verdient de scherpste afkeuring, van uit een schuilhoek
vergiftige pijlen af te schieten, zonder den aangevallene zelfs
een zichtbare tegenpartij te bieden. Ik heb stukken gelezen,
waarin tot zeer hooggeplaatste ambtenaren krenkende verwijten
werden gericht, waarin met name genoemde personen werden
beleedigd, andere, waarin werd verdacht gemaakt, gekuipt, ge
griefd, gescholdenWa,s uwe bedoeling immer edel X,
Y of Z? Evenwel zwijgen is óók lang niet altijd zuiver goud
Maar al is het waar dat de nieuwere strooming hier en
daar troebel is, 't wettigt daarom geen reactie. Een plant
waaraan men onkruid ontdekt wordt toch óók niet uitgeroeid
met wortel en tak? Men vergete ook niet: tucht gepaard met
zekere mate van vrijheid is moeielijker aan te kweeken en te
onderhouden dan tucht waarbij die vrijheid wordt gemist. De
eerste is echter onafwijsbaar noodig. Zoo is 't b.v.b. gemakkelijk
