903
ginds in open water, zijn weg te vervolgen. maar méér
keeren zouden we het hoofd moeten afwenden met een wee
moedigen zucht, omdat we een afgetobten roeier de riemen
moedeloos zagen neerleggen
Zoowel als het strafrecht eischt ook het tuchtrecht, dat de
persoonlijke vrijheid zóóveel wordt beperkt als het belang der
gemeenschap vordert. Hoe grooter de gemeenschap en hoe meer ze
valnl^rroriSale^fwijkt, hoe uitgebreider in den regel het samen
stel der noodzakelijke bepalingen tot regeling van haar belangen.
Yoor de militaire samenleving is dat aantal natuurlijk betrek
kelijk groot. Elke afwijking van hetgeen in de burgermaatschappij
geldig is moet haar motiveering vinden in militaire noodzaak.
De maatregelen tot handhaving van de tucht zijn in het mili
taire zooveel strenger, omdat plichtsvervulling dikwijls zooveel
moeilijker is. Men denke daarbij aan onze opvoeding tot den
oorlog, waarin de uitvoering van bevelen soms in strijd komt
met onze natuurlijke neigingen: zucht tot zelfbehoud b. v. b.
of humaniteit. Niet zelden staat de uitvoering van een bevel
gelijk met een wissen dood. Voorbeelden zijn legio en bekend.
Een enkel slechts ter illustratie: Het was den 16 Augustus
1870 bij Mars-la-Tour, dat genei aal von Voigt Rhetz, de com
mandant van het 10e legerkorps, aan graaf Brandenburg, com
mandant van de brigade Garde-dragonders, bevel gaf de in
sterke drommen oprukkende' Fransche infanterie te chargeeren.
Hij moest tijd winnen, tot eiken prijs. De cavalerie-commandant
inaake de opmerking, dat hij tegenover die reusachtige over
macht niet de geringste kans van slagen had, waarop hij ten
antwoord kreeg: Sie brauchen auch nicht zu reussiren, aber
wenn das Regiment den Feind nur zehn Minuten aufhallt und
fallt bis auf den letzten Mann, dan hat es seinen Auftrag erfüllt;
dann sollen toir vieileicht reussiren
't Is waar, ook buiten het militaire, wordt, in het beroep,
zelfopoffering gevraagd en betoond, maar overal wekt dat betoon
(brandweerlieden, pleegzusters) dan ook rechtmatige bewondering.
Bij ons echter wordt in zulke gevallen niet naar vrijwilligers
gevraagd en geldt het bevel veelal honderden, ja,duizenden.
I. M. T. 1903. 5S
