904
tegelijk. Men heeft zulke bevelen op te volgen, ook al bestaat
er voor die opvolging bij de grootste helft geen geestdrift.
Tucht waartoe dus ook Gezag behoort legt verplichtingen
op tegenover zijn meerderen, tegenover zijn minderen en tegen
over zich zelf. Gezag berust: le op bevoegdheid aan de wet
ontleend, 2e op zedelijk overwicht. Hoe minder het eerste
moet worden~ te hulp"geroepen,~Boe beter. Strikte rechtvaar
digheid en een aanhoudende zelfcontrole, ten aanzien van be
voegdheid, zijn de beste steunpilaren van het gezag. Een iegelijk
moet doordrongen zijn van het besef, dat hij zich tot zijn chef
heeft te wenden voor de behartiging van zijn belangen en bij
hem, (en niet elders) bescherming moet zoeken tegen onrecht. Maar
dat besef schiet te kort, deels ook omdat we niet welwillend
genoeg gestemd zijn tegenover het inbrengen van klachten.
Een éérste vereischte voor een goeden geest in het leger is -
ten bate of ten koste van wien ook het hooghouden van het recht!
Een rustig optreden bevordert ook 't rustige bij den troep en
daaraan is nog altijd veel behoefte.
Ook het bevorderen van zelfstandigheid eischt nog steeds de
volle aandacht. De practijk is ten achter gebleven bij ons voor
treffelijk voorschrift „Leidraad voor opleiding en oefening!"
Het eeuwigdurend uitvorschen van de „opinie" van een chef
is me hoogst antipathiek. Elkeen doe, naar beste weten, zijn
plicht, volgens de voorschriften, dan zullen de „opinie's" en
„intentie's" van zijn chef hem, voor zooveel noodig, wel bereiken
te eerder daar deze zich toch óók houden binnen de palen van
gehoorzaamheid aan wetten, reglementen en van hoogerhand
gegeven bevelen!
Een paar woorden over initiatief.
Initiatief kan betoond worden door:
le te handelen zonder bevelen
2e af te wijken van de letter van een bevel, terwille van
den geest.
Men is in het tweede geval verplicht de afwijking van de
letter te verantwoorden met een beroep op den geest. Juist daarin