935
te heffen en daarna weer aan te brengen. In elk geval is het Fran-
sche veldgeschut, wat de technische samenstelling betreft, lang
niet superieureigenlijk dient men het wegens zijn te groot ge
wicht en zijn ingewikkelde, subtiele en toch niet nauwkeurig
werkende rem te rangschikken onder de verouderde systemen 1).
Het veldgeschut van Schneider-Canet, dat veel overeenkomst ver
toont met het Fransche, laten we kortheidshalve onbesproken.
De eerste Duitsche firma die met den langen vuurmondterugloop
debuteerde was Ehrbardt en het dient gezegd, met succes. Dit
heeft ze vooral te danken aan de ijzeren energie van den „Gehei
men Baurat" Heinrich Ehrhardt, die er ontzaggelijk toe heeft bij
gedragen, dat de fabriek het tegenwoordige standpunt inneemt.
In plaats van samengeperste lucht gebruikte Ehrhardt vloeistof
voor de remming van het kanon, terwijl voorbrengveeren het
weer in batterij terugbrachten. Een spoor bleek voldoende om het
kanon na het eerste schot vast te schietenremschoenen waren
derhalve onnoodig.
In Februari 1900 verschenen op het schietterrein te Unterlüsz
eene commissie van Engelsche officieren en een gevolmachtigde
der Britsche "Regeering om getuige te zijn van proeven met Ehr
hardt veldkanonnen. Deze vielen zoo bevredigend uit, en droegen
zoo de algeheele goedkeuring der toeschouwers weg, dat reeds den
15den Maart een verdrag werd geteekend voor de levering van
18 compleete veldbatterijen van 6 stukken. De openbare meening
in Engeland kon er zich aanvankelijk slecht mede vereenigen, dat
het Rijk genoodzaakt was, in het buitenland vuurmonden aan te
koopen en ze sprak dan ook onverholen haar minachting uit over
de onbruikbare germ an guns". Toen evenwel bleek, dat die zoo
genaamde waardelooze kanonnen uitstekend voldeden, in welken
geest de Minister van Oorlog in het parlement eene verklaring 2)
aflegde, stelde dit het publiek spoedig gerust. Natuurlijk ge
doogde de nationale eer niet, dat ook in het vervolg Ehrhardt
1) Men verlij?ze niet uit het oog dat dit geschut het eerste was, dat voldeedde voe
gende systemen dus beter motsten zijn. (Red.)
2) London. 4 Maart 1902. Minister van Oorlog Brodrick. „De prestaties der in Duitsch-
land gekochte kanonnen zijn bewonderenswaardig. Ze beteekenen, wat vuursnelheid
en dracht betreft, een groote schrede voorwaartB op het gebied van het Engelsche g*-
schutwezen.
I. M. T. 1909. 60