706
Terecht werden bij het vertrek van kapitein Franke met zijn
compagnie van Omaruru de reservisten onder de wapenen ge.
roepen. Evenwel werd de ernst van den toestand nog niet
voldoende ingezien, daar nog vele vrijstellingen verleend werden
en de reservisten hunne gewone bezigheden bij enkele militaire
diensten konden blijven waarnemen. Hierop echter strenge
critiek te oefenen, ware critique après coup, daar toch geen
enkele besliste aanwijzing voor het uitbreken van een opstand
aanwezig was. Het ware bij de ontblooting van het Koloniaal
gebied van troepen wel gewenscht geweest, de achterblijvende
detachementen geheel met reserve-manschappen aan te vullen,
doch dit zou een vrij belangrijk economisch nadeel voor de Ko
lonie hebben opgeleverd en directe noodzakelijkheid was er niet,
daar alles toen nog kalm en vreedzaam was.
Rechtstreeksche aanleiding tot het vragen van versterking uit
het Moederland kon de Bondelzwart-opstand al evenmin zijn.
In normale tijden kon, met 't oog op mogelijke verwikkelingen
op eene vermeerdering van troepen worden aangedrongen, doch
zoolang de Duitsche Regeering, welke die mogelijkheid van ver
wikkelingen ook zelf kon overwegen, den gouverneur slechts
de beschikking liet over de 800 man, moest hij hiermee ook
aan partieele opstanden als van de Bondelzwarts het hoofd
trachten te bieden.
Terwijl dus twee compagnieën en een batterij tegen een vij
and in 't Z. optraden en een derde compagnie op weg daarheen
was, brak in de eerste dagen van Januari 1904 de groote op
stand der Herero's uit. Voorafgegaan door enkele mededeelingen
die van weinig gewicht geacht werden, betreffende vee dief
stallen, kwam den lOen Januari te Windhoek bericht uit Wa
terberg, dat de Herero-hoofden daar in den omtrek alle paarden,
tuigen enz. opkochten, zonder op den prijs te letten. Dit be
richt, dat werkelijk van het grootste belang geacht moest wor
den, had voor den waarnemend-gouverneur voldoende reden
moeten zijn, om bevelen voor het inlijven tot werkelijken dienst
van alle reservisten te geven. Hiermee werd gewacht tot den
volgenden dag, toen eenige honderden gewapende Herero's be
gonnen Okahandja in te sluiten. Voor 't grootste deel van het
gebied kwamen die bevelen toen al te laat. De alleenwonende
