K. S.
Tandheelkunde noor het heger.
983
Maar Boissevain c. s. kunnen gerust zijn. Onze clericale regeering
zal het van hen niet vragen, doch van de massa der verbruikers door een
ultra-beschermend tarief.
Ook daartegen zal evenwel het Handelsblad, wil het zijn plaats in
de liberale rijen behouden, met kracht moeten protesteeren.
"Waar dan echter het geld te zoeken voor onze militaire grootheid?
Het is er eenvoudig niet.
En het zal er spoedig want het tegen elkaar opsnoeven moet fata-
liter steeds worden voortgezet in geen enkel land meer zijn.
Het militairisme van onzen tijd is een politieke razernij.
En een hoogst bedenkelijk symptoom voor Nederland van die ziels
ziekte is wel, dat een groot liberaal blad daarin een zegen ziet, die de
ellende van zegevierend clericalisme zou kunnen goedmaken.
Al moge het militairisme van onzen tijd eene politieke razernij zijn,
zoolang de Staten gedwongen zijn, daaraan mede te doen om met kans
op succes hunne onafhankelijkheid te verdedigen, is het voor Nederland
volstrekt geen hoogst bedenkelijk verschijnsel, dat voorstellen om de ver
dediging van het "Vaderland, zij het ten koste van groote offers mogelijk
te maken, worden toegejuicht.
In hetzelfde artikel (Snelfilm) worden de buitengewone resultaten der
enorme krachtsinspanning van het leger en de bestuurs ambtenaren,
resultaten die de bewondering van voor-en tegenstanders van het tegen
woordige koloniale regeeringsrégime afdwingen, als volgt vermeld
Een zeker gedoe van machts-uitbreiding op de Buitenbezittingen is dus
getreden in de plaats van krachtig aangepakte ontwikkeling van Java.
Onder dit opschrift breekt P. in de Loc. van 12 Augustus een lans
voor eene deskundige behandeling der tandziekten bij militairen. Hij
doet het volgende voorstel:
Het reeds bestaande onrustbarend tekort aan officieren van gezondheid
ik meen zoo iets van 45 voor oogen houdende, weerhoudt ons voor
stellen te doen, die voorshands toch niet voor verwezenlijking vatbaar
zijn. In meerdere Europeesche legers volgen militaire artsen vóór zij bij
het leger dienst doen eerst een tandheelkundigen cursus.
Bij de groote militaire hospitalen op Java en ook reeds hier en daar
op de buitenbezittingen heeft men, om te gemoet te komen aan het te
kort aan militaire artsen, contracten moeten sluiten met civiele genees-
beeren, die daar voor eene vaste maandelijksche toelage van ƒ400 dienst
doen: wij noemen o. a. Semarang, Soerabaja, Sabang, Makassar. Een
maal over alle daaraan verbonden bezwaren heengestapt, kan ook met
het oog op de in het leger verwaarloosde tandheelkunde een soortgelijke
maatregel getroffen worden. Op de hoofdplaatsen hebben zich reeds
meerdere tandartsen gevestigd: ook op dat gebied verdwijnt reeds een
beetje het vette van de tot dusverre zeer vette soep.
Zou nu het gouvernement met die heeren geen overeenkomst kunnen
aangaan om dagelijks eenige uren beschikbaar te stellen voor militaire
patiënten, die door den garnizoensdokter naar hen verwezen worden?
t. M. T. 1909 63
