1114
kunnen bekwamen of tijdig naar eene andere betrekking om
zien, wanneer ze van te voren weten niet aan de verlangde eischen
te kunnen voldoen. Zoodoende zou het beoordeelingssysteem ook
ten goede komen aan de kwaliteit van het officierskorps, want
niemand zal toch willen beweren, dat nu reeds het ideaal be
reikt is.
Ik zou dan de geschiktheid van een officier willen splitsen
in de theoretische en eene practische en deze laatste in eene voor
het garnizoen en te velde.
De onderlinge waardeering dezer 3 factoren in cijfers uit
drukkend, zou ik zeggen, dat ze zich moeten verhouden als
1: 1: 2. Mocht iemand aan eene andere verhouding de voorkeur
geven, mij ook goed, mits de geschiktheid te velde niet in het
gedrang komt.
Nu stel ik me de beoordeeling der theoretische geschiktheid
als volgt voor. Elk jaar wordt te Batavia een examen gehou
den door eene commissie, bestaande uit den chef en eenige offi
cieren van den Generalen Staf en den chef en sous-chef van
het betrokken wapen. Het examen zou dan kunnen loopen over
de voornaamste tactische vakken en de 3 moderne talen, dus
in den geest van het toelatingsexamen voor de krijgsschool
zonder de wiskundige vakken. Het zou gehouden kunnen
worden zooals de nu reeds bestaande examens voor het ver
krijgen van een diploma in eene der Inlandsche talen, met deze
uitzondering, dat er alleen kapiteins aan kunnen deelnemen.
Het is echter billijk om hèn daarvan vrij te stellen, die geacht
kunnen worden voldoende theoretische bekwaamheid te bezit
ten, zooals de oud-leerlingen der Hoogere Krijgsschool, gewezen
leeraren aan Inrichtingen voor militair onderwijs enz. De
mogelijkheid moet ook blijven bestaan, dat in sommige uit
zonderingsgevallen van dit examen dispensatie kan verleend
worden, zooals b. v. ten opzichte van hen, die bijna steeds te
velde waren en daar aan het Land buitengewone diensten be
wezen.
Gaarne erken ik, dat aan deze oplossing ook bezwaren ver
bonden zijn, dat het b. v. voor een kapitein op leeftijd niet aan
genaam is, nog eens een examen te moeten afleggen, maar het
is me niet mogen gelukken een ander middel te vinden, dat
