1138
plaats streng aan de wetten der wederkeerigheidhouwitsers,
zijnde krombaan-vuurmonden, bestrijden doelen achter steile
dekkingen, omgekeerd zoeken zij zelf ook zich te nestelen ach
ter dekkende hoogten, zóó dicht er achter zelfs als mogelijk is
met het oog op het vuurverder volledig tegen gezicht gedekt.
Met eene veldbatterij heeft de houwitserartillerie nog ge
meen, de wijze, waarop de stelling wordt verkend en ingeno
men, terwijl eene nachtelijke voorbereiding en inname eener
opstellingsplaats, van waaruit met het krieken van den dag
het vuur wordt geopend eene handeling, die in den vesting
oorlog meermalen wordt toegepast ook bij houwitsers in prak
tijk kan worden gebracht.
Het zou te ver voeren, over het tactisch gebruik dezer artil
leriesoort verder uit te weidenwij m eenen voorloopig met
het bovenstaande te kunnen volstaan. De onmisbaarheid van
het krombaangeschut, zoowel bij het veld- als bij het vesting-
leger mag als onomstootelijk vaststaande worden aangenomen.
Echter is eene toevoeging van lichte houwitsers aan het veld
leger en zwaardere typen aan de vestingtroepen als mobiele
artillerie gelijktijdigvoor kleine legers als de onze, eene kost
bare geschiedenis en mogen wij daaro m al bijzonder tevreden
zijn, indien een gulden middenweg kan worden bewandeld,
zooals op 't oogenblik in Holland. Slaagt men er in, een ge-
schutsoort ter invoering te verkrijgen, die voor het oogenblik
de meest moderne nabij komt, dan heeft de overigens niet
sterke veldartillerie in 't tnoelerlandsche leger een beduidender
steun verkregen voor den tijd, waarin de oorlog vóór onze
liniën van verdediging wordt gevoerdterwijl de bezettings
troepen aanmerkelijk in kracht hebben gewonnen door den aan
winst dezer mobiele batterijen, waaraan de vestingartillerie
dringend behoefte had.
Voor het Indische leger gelden min of meer dezelfde over
wegingen. Ook daar zal eerst door de veldtroepen den strijd
in de vlakte worden gevoerd en is mobiele kromba an-artillerie,
gegeven nog het betrekkelijk geringe aantal onzer bereden bat
terijen, zeer gewenscht. Doch vooral in latere perioden, als de
krijg zich naar onze bergterreinen zal hebben verplaatst, zijn be
weeglijke houwitsers van buitengewone waarde ter bestrijding
