725
bijzonder verdienstelijk te maken zonder met eene decoratie te
worden beloond en doet zulk eene gelegenheid zich in den la-
teren diensttijd niet altijd meer voor. Ook kan ik mij andere
omstandigheden denken, waarin een „bonne marque" wordt be
haald alvorens de le luitenantsrang is bereikt.
Wellicht zoude zelfs de wetenschap, dat iets dergelijks niet
voor het volgend leven verloren gaat, in goede richting werken.
Bovendien bestaat bij de jongeren wel eens het bewustzijn:
„Ik word toch niet beoordeeld".
Dit is voor den persoon zelf en voor de gevolgen voor hem
als officier niet zoo heel erg, later verandert dat wel wanneer
zoo iemand ouder en ernstiger wordt. Is hij er echter van
doordrongen, dat hij wél wordt beoordeeld, dan zal dit soms, nog
meer dan goede leiding, eene aansporing zijn om beter zijn best
te doen, zoodat de troep gedurende een langeren tijd partij kan
trekken van eene, anders tot een later tijdstip verschoven,
ernstige dienstopvatting.
Steekt er geen gevaar in om den eenen officier over een tijd
vak van 3 a 6 maanden verplicht te doen beoordeelen en een
anderen over een veel geruimer tijdsverloop?
De bewoordingen toch der beoordeeling kunnen dezelfde zijn,
maar zulke beoordeelingen hebben bij lange na niet dezelfde
waarde. Voor hoogere autoriteiten is het ook niet in het be
lang van een duidelijk overzicht, om telkens te moeten na gaan
over welk tijdvak de beoordeeling is uitgesproken, waarbij dan
nog rekening dient te worden gehouden met tal van vei zwe
gen factoren. Blijft iemand lang onder één chef doordienen,
dan kan het voorkomen, dat hij, niettegenstaande enkele zeer
slechte beurten, doch zich beterende, op den duur wordt aan
bevolen, terwijl een ander, die dezelfde beurten bij verschillende
chefs gaf en geen gelegenheid had deze goed te maken, hier
voor b. v. drie malen „niet" en eindelijk „wel" wordt aan
bevolen, hoewel alle deze beoordeelingen toch in billijkheid wer
den uitgesproken, maar door menschen.
Komen nu in beide gevallen later de beoordeelingen op de
balans, dan acht ik het geval, hoe zeldzaam misschien ook, niet
uitgesloten, dat iemand, hoewel stipt eerlijk behandeld, nadeel
