=3r =»r 754 de linkerborst bevestigd. Beide handen zijn nu beschikbaar om in het meetboek de aflezingen te noteeren en daarin een schets te maken. Daarna leest men de verticale hoeken af en boekt ook deze. De afstanden kunnen worden geschat, afgepast dan wel gemeten worden met de 10 Meters lange groepstouwen. Het aflezen der hellingshoeken eischt eenige oefenine, opdat de clinometer, die bij het meten van een helling verticaal hangt, niet verspringt, wanneer men het instrumentje horizontaal brengt om den hellingshoek af te lezen. Een arreteer-hefboompje ook hiervoor, zou links van het handvat bevestigd kunnen worden, doch is onnoodig, en niet geweDscht, waar de meerdere kosten vijf gulden zouden bedragen. Op deze wijze metende, heeft men geen enkele meetkoelie noodig, terwijl het mogelijk is zich te paard tusschen twee opstellingsplaatsen te bewegen. Als afstandsmeter gebruikt men het instrumentje op de volgende wijze: In A staande, den afstand A C wil lende meten, viseert men naar C en naar een punt E (een kamponghoek of een herkenbare boom), om door aftrekking der twee azimuths, den hoek C A E te weten. Vervolgens meet men middels groepstouwen (10 M.) of op den pas, den afstand A B, zuiver in de richting van E, om daarna in B den hoek A B C te meten. Voor controle kan men nog een weinig verder in D eveneens den hoek A D C bepalen. Daar nauw keurige aflezing thans een eisch is, geve men de linkerhand bij het richten en aflezen steun op den schouder van een fuselier, die ook in A blijft staan, totdat in B de tweede basishoek bepaald is. Hierna trekt men, desnoods langs de sabel een lijn, en zet hier met een wille keurige schaal de basis A B op uit, plaatst de boussole, haar nu als graadboog be schouwend, middels de cilindervormige verhooging aan de onderzijde, op de twee hoekpunten A en B en zet de hoeken C A B en ABC uit. Vervolgens trekt men de lijnen AC en B C. De lijn AC is de gezochte afstand, wier lengte be paald wordt door A B er op uit te zetten. Voor controle kan men een tweede constructie maken middels de metingen in A en D. Reeds tevoren kan men een blad papier hiervoor prepareeren, door het trekken van twee evenwijdige lijnen en een derde lijn A B, hen loodrecht snijdende, en door, vanuit A cirkelbogen B1, B2, B3 enz. te beschrijven

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Indisch Militair Tijdschrift | 1909 | | pagina 80