Bei 5chieten in Bergierrein door Vesting-Artillerie,
naar aanleiding Dan de in 1909 gehouden sdiiefoefeningen in de nabijheid Dan
Soemedang (üeruolg uan blz. 1241 afl. 12 1909.)
b. De Waarnemingsdienst.
In het algemeen (behalve bij de nabootsing van den strijd
van nabij) werd gebruik gemaakt van de waarneming met een
L. en een R. zijpost en de eigenaardige moeilijkheden, verbon
den aan een wijze van waarnemen, waarbij aan anderen een
taak wordt opgelegd, die feitelijk een onderdeel en een zeer
belangrijk onderdeel van die van den batterij-commandant moest
zijn, traden ook thans weer duidelijk aan het licht.
Kan in vlak terrein de batterij-commandant zich door de
opgaven van den waarnemingspost, uitgewerkt op de waar-
nemingslijst, véTelal een voldoenden indruk verschaffen van het
vallen der schoten, in bergterrein waar èn batterij èn waarne
mingspost èn doel vaak op verschillende hoogten zijn gelegen,
waar het terrein om het doel vaak, hetzij of glooiend öf met
ravijnen doorsneden is, zijn daarvoor meer gegevens noodig
En nu kan men den waarnemer voor 100 gevallen leeren, wat
hij in elk geval aan den batterij commandant heeft te melden,
bij het 101e geval zal de man een diep stilzwijgen bewaren, een
voudig omdat hij van het schieten zelf niet op de hoogte is.
wèl ziet, maar niet altijd weet, wat daarvan meldenswaard is
Men zou van den batterij-commandant kunnen eischen, dat
hij met behulp van zijn kaart zich een voorstelling maakt van
het terrein, waarin het doel is gelegen en zich die voorstelling
verduidelijkt door inlichtingen te vragen aan de waarnemers
om daarna aan de hand van opgegeven waarnemingen zich
een denkbeeld te kunnen vormen van het vallen der schoten,
maar is die eisch wel billijk
Hoeveel onderofficieren, de eigenlijke batterij-commandanten
da,n toch, zijn daartoe in staat en kunnen zonder zelf iets te
zien b.v. de oorzaak gissen van
