170
Van uit eiken waarnemingspost werden op een gewone ter
reinkaart die gedeelten van het terrein, welke van uit den post
onzichtbaar waren, geharceerd aangegevenbevond het doel
zich dus in zulk een geharceerd gedeelte, dan was die waar
nemingspost voor het doel niet te gebruiken.
Het terrein nabij Soemedang bracht mede, dat de waarne
mingsposten in het algemeen niet belangrijk hooger of lager
waren gelegen, dan de batterijen waarbij ze behoorden.
Is dit het geval, dan is dat een factor, waarmee in het GSK.
terdege rekening dient te worden gehouden.
Is de zijpost, van waaruit de S. Hn. moeten worden geme
ten, b. v. belangrijk hooger gelegen dan de batterij, dan kan van
het verkrijgen van behoorlijke uitkomsten geen sprake zijn.
Een eisch is dus, dat alleen die waarnemingsposten (voor
zoover daaruit S. H. moet worden gemeten) als zijposten aan
een batterij worden aangewezen, die daarmee op ongeveer ge
lijke hoogte zijn gelegen.
De peildienst.
Om te kunnen peilen is het noodig dat iets van het doel,
zij het slechts de vlam van het schot, van uit het een of ander
bereikbaar punt te zien is.
Om de schietoefeningen te Soemedang te kunnen doen ver-
loopen, het personeel te oefenen, werd het noodig geoordeeld,
de doelen zoodanig op te stellen, dat tenminste gepeild kon
worden op de vlam van het schot.
Hierdoor werd echter aan de tactische juistheid der vijandelijke
opstellingen nog al eens opzettelijk geweld aangedaan en als
gevolg daarvan konden de uitkomsten der peilingen er nu juist
niet op bogen, altijd een waardevol beeld der werkelijkheid te
geven.
Trouwens de voorstelling der doelen wijkt daarvan ook te
veel af; wie een vurende batterij wil voorstellen door het ont
steken van seinkardoezen, moet, wil hij bij de peiling althans
eenig succes hebben, wel transigeeren bij de opstelling daarvan.
Daargelaten, dat het ontsteken van een rookzwakke sein-
kardoes (zooals meestentijds gebruikt wordt) zelfs niet bij be
nadering een nabootsing is van de spuitende vlam en de rook-
