198
van constructie èn voor wat de hoeveelheid betreft, niet voor een eenigs-
zins economischen aanmaak in eigen werkplaatsen. Daarvoor zijn deels
de benoodigde werkkrachten (bijv. staalgieters), deels de noodige werk
tuigen (bijv. staalperswerktuigen, handbuigmachines) niet aanwezig. Ik
breng daarbij onder de aandacht, dat gereedschapswagens, bagagewagens
en smidskarren, die wel in eigen werkplaatsen zouden kunnen worden
vervaardigd, niet worden aangevraagd, omdat de bij de tegenwoordige
batterijen ingedeelde voertuigen van dien naam, wellicht met eenige wij
ziging, ook bij de nieuwe batterijen kunnen worden gebezigd.
Ik kom nu tot de door den geacbten afgevaardigde besproken bruik
baarheid van het rookzwak buskruit. Ik zal mij moeten veroorloven
hierbij eenigszins uitvoeriger stil te staan, omdat hier te lande wellicht
de indruk is ontstaan, dat dit kruit in Indië niet in een goeden toestand
zou verkeeren.
Omtrent de in het Yoorloopig Verslag genoemde dagbladartikelen zijn
eerst dezer dagen inlichtingen ontvangen van de Indische regeering. In
verband met die inlichtingen kan ik, ter beoordeeling van de waarde
die men aan die artikelen moet toekennen, het volgende mededeelen.
Wat het geweerkruit betreft, zij vermeld, dat de directeur derPyroteeh-
nische werkplaats te Soerabaja vooralsnog op grond van gehouden onder
zoekingen (die nog voortgezet worden) aanneemtdat het sublimaat in
het kruit de patroonhulzen aantast. Op de duurzaamheid van dit kruit,
dat van de particuliere Muiderfabriek betrokken wordt, valt dus niets
aan te merken, en dat is de hoofdzaak.
De fabrikanten zijn ook in staat een sublimaatvrij kruit te leveren,
maar zoolang niet practisch was aangetoond en dat is tot heden het
geval nietdat dit desinfectiemiddel (een-duizendste procent) een nadee-
ligeu invloed uitoefent, durfde men alsnog de vrijheid niet nemen het
gebruik er van te verbieden. Dit is naar Indië onder bekendstelling
van de hier te lande verkregen uitkomsten geschreven.
Van een ..onverkwikkelijke correspondentie" is geen sprake geweest.
Men heeft naar aanleiding van den brief in Indië, zooals ook in de
bedoeling lag, een onderzoek ingesteld, ten einde tot juiste gegevens te
komen. Daartoe is een commissie benoemd. Het rapport van die com
missie is nog in bewerking, doch in afwachting van dat rapport zal op
verzoek van de Indische regeering sublimaatvrij kruit worden uitgezon
den.
Dat het sublimaat uit het kruit ook de slaghoedjes zou bederven en
daardoor tal van weigeringen zou veroorzaken, is onjuist. De slaghoed
jes bevatten immers zelf ook kwik, en weigeringen worden veroorzaakt
door vocht, maar dit bezwaar behoort tot het verledene sinds de afslui
ting van het slaghoedje verbeterd is.
Ook is een nieuwe bevestigingswijze van den kogel in de huls toege
past geworden, waartoe de patronen zijn omgewerkt geworden. De Indi
sche brief zegt daaromtrent woordelijk:
„Hierbij werden hulzen, kruit en kogels opnieuw gebruikt, zoodat de
omwerking slechts op geringe kosten te staan kwam." En verder:
„Een nog niet verschoten huls is daarbij nooit afgekeurd en tot mes-
singrommel overgeschreven geworden, zooals uit het courantenartikel zou
de zijn op te maken."
Voorts schrijft het legerbestuur:
