235
het geheel om met kennis van zaken het hoofd te kunnen bie
den aan de zorgelijke kwesties die zich in dit uitgebreid gebied
voordoen, te wetenwatervoorziening, boschvermindering, rege
ling weide gronden, schapenteelt en vele meer. Wanneer men
kennis neemt van het reeds bovenvermelde boek „Nomadisme"
krijgt men respect voor de werkzaamheden van de bureaux
arabes; toch geloof ik dat de verkregen kennis te duur gekocht
is, door het instand houden van een geheel korps goed gesa
larieerde officieren. Bij ons wordt te weinig gedaan aan het
verzamelen, sorteeren en combineeren van verschillende gegevens
op statistisch gebied, een kleine uitbreiding van ons korps staf
officieren zou daaraan reeds veel kunnen verbeteren.
Ook op het gebied van exploratie hebben de officieren der
bureaux arabes veel bijgedragen, zooals blijkt uit het boek
„Pénétration Saharienne" van dezelfde hand als „Nomadisme
't Zou me te ver voeren deze overigens zoo belangrijke tochten
door de Sahara te bespreken.
Bij nadere kennismaking valt het practische werk der offi
cieren van de bureaux arabes tegen. De oasen en aanliggende
dorpen zijn in vuil, elk marechaussee officier zou zich diep
schamen als een van de kampongs in zijn ressort er zoo uitzag.
Ook de houding van de bevolking laat te wenschen overter
wijl zoo goed als een ieder in het dorp bij de nadering van
een hen bekend bureau officier opstaat en het militair saluut
brengt, is de wijze van spreken over t algemeen niets onder
danig en is de Fransche „égalité" ook reeds tot hier doorge
drongen. M. i. kan dit ook moeilijk anders, bij zulk een onder
geschikte verhouding, waar men op elke vraag het beslissend
antwoord moet schuldig blijven tot na raadpleging van den
Comdt. supérieur. Uit de betrekkelijke circulaire van den G. G.
haal ik een zinsnede aan om de ware positie van den bureau
officier te doen gevoelen; zij luidt: „Le comm. supérieur peut
déléguer aux officiers de son bureau arabe le droit de prononcer
des punitions dans la limite de 8 jours de prison et 30 francs
d' amende. Cette aélégation devra en règle générale être
réservée pour le cas oü ces officiers sont envoyés en mission
hors du chef-lieu du cercle." Men voelt dat onze civiele gezag
hebbers in den regel in vrij wat aangenamer positie verkeeren
I. M. T. 1910 16
