371
vol vers waren over de 3000 schoten gedaan, zonder dat ooit
eenige klemming of eenig ander gebrek was voorgekomen.
De trefkans bleek bovendien aanmerkelijk te zijn verbeterd.
Na dit resultaat werd de nieuwe patroon met vertrouwen
ingevoerd. Dat zij weldra tot uitgebreide en ernstige klachten
aanleiding gaf, was een gevolg van de omstandigheid, dat het
voor de lading gebezigde schietkatoenkruit No. 1, zooals later
bleek, in sterke mate vervalscht was met sublimaat. Door
de fabrikanten was eene groote hoeveelheid van dit kwikzout
toegevoegd ten einde het aan de keuringsproeven te laten
voldoen. Zij bereikten op die wijze hun doel: het kruit werd
door de keuringscommissie naar Indië gezonden en goedge
keurd, waar men van het gepleegde bedrog niets vermoedde,
noch vermoeden kon.
Hoe het komt, dat dergelijk vervalscht kruit langzamerhand
brisanter wordt, zullen we hier maar in het midden laten
het is voldoende om te weten, dat dit feit destijds in de
artilleriewetenschap geheel onbekend was, terwijl het boven
dien zoo goed als ondoenlijk is met behulp van scheikundige
analyse de hoeveelheid van het bijgevoegde zout quantitatief
te bepalen.
Wel verre dus er van, dat de ondervonden tegenspoed ge
weten moet worden aan het feit, dat destijds bij de Pyrotech-
nische werkplaats personen in betrekkingen waren geplaatst
waarvoor zij de vereischte bekwaamheden mistenzooals de
schrijver het gelieft te zeggen, is deze een gevolg geweest
van het door de kruitleveranciers gepleegde bedrog.
Nogmaals: C'est ainsi, qu'on écrit l'histoire! Men zou mee-
nen, dat de schrijver door zijne schilderingen van den tegen-
woordigen toestand, of door zijne bespiegelingen over de toe
komst, eenigszins goed maakt, wat hij als historieschrijver te
kort schiet.
Dit is echter in geenen deele het geval. Ook dit gedeelte
van zijn opstel is al even oppervlakkig en onjuist, schoon het
niet te ontkennen valt, dat hij, zonder het zelf te willen, wel
eens grappig wordt. Dit is o. a. het geval, waar hij eene
opsomming geeft van de eischen, waaraan men bij de ver
schillende onderdeelen van het wapen moet voldoen. Zoo
