551
het objectief V een omgekeerd werkelijk beeld A'B'gevormd;
de afstand van dit beeld tot bedoeld brandpunt F is, als het voor
werp meer dan 500 M. verwijderd is, zeer klein en kan practisch
gelijk nul gesteld worden x).
In het hoofdbrandpunt F., dus practisch gesproken samen
vallend met het objectief beeld, bevindt zich het diaphragma
D met de opening SS'.
Deze diaphragma-opening wordt te gelijk met het reëele beeld
A' B' door middel van het oculair bekeken, hetwelk een schijn
beeld A" B" ontwerpt, dat op den afstand van duidelijk zien
van het oog verwijderd is.
Uit fig. 18 blijkt tevens op welke wijze de collectieflens C
werkt. De stralenkegel BEG, die een punt B van het voorwerp
op het objectief Y werpt, vereenigt zich achter het objectief
in een punt B'. Bij hun verderen voortgang vormen deze
stralen nu weder een divergeerenden bundel B' E' G', die de
ooglens O niet zou bereiken als de collectieflens C niet aanwezig
was. Deze lens vangt die stralen, welke anders verloren zouden
gaan, echter op en breekt hen naar de ooglens O toe.
Daar het objectiefbeeld A' B' nagenoeg in het le hoofdbrand
punt van het oculair staat, zullen de uittredende lichtbundels
vrij wel uit onderling evenwijdige stralen bestaan, die op het
netvlies van een normaal (emmetroop) oog een beeld van het
voorwerp vormen.
2'. Het Prismastelsel
Zooals bij de behandeling van den astronomischen kijker
gebleken is, geeft deze omgekeerde beelden, d. w. z. in de beelden
zijn ten opzichte van het voorwerp zoowel boven met beneden,
als links met rechts verwisseld. Levert zulks voor astronomische
en geodetische waarnemingen geen bezwaren op, voor de
beschouwing van aardsche voorwerpen is de beeldomkeering
hinderlijk en is het bepaald een vereischte, dat met den kijker
beelden worden verkregen, die denzelfden stand hebben als het
beschouwde object.
Dit kan bereikt worden door aan het oculair nog enkele con-
vergeerende lenzen toe te voegen, waardoor een zgn. terrestrisch
1) Zie Mitteilungen 1904 blz. 857.
