554
FH en FK de gebroken stralen zijn, die behooren bij de invallende
stralen CF en DF.
De tophoek is dus gelijk aan 2X den grenshoek, of wel voor
dit geval 2 X 42° 84°.
Keert men den loop der stralen om, dan leert fig. 19, dat uit
den stralenkegel HFK in het glas met een tophoek van 84°,
ontstaat een stralenkegel CFD in de lucht met een tophoek
van 180°. Andere stralen dan die, welke binnen den kegel HFK
liggen, treden niet in de lucht uit. Dit blijkt ook op de vol
gende wijze.
De brekingsaanwijzer van glas in lucht is -4- als n de bre
kingsaanwijzer van glas is. Yoor den straal LF, die buiten
den kegel HFK ligt, is de invalshoek LFN' {i') grooter dan de
grenshoek KFN' (g), dus ook sin i'>sin g, of sin ïf> -|b. Is nu
de brekingshoek in de lucht voor LF 5', dan moet
dus 8-^ sin i' waaruit volgt, dat sin b' grooter
grooter moet zijn dan 1. Dit is niet mogelijk, dus de brekings
hoek b' is niet bestaanbaar, d.w.z. de gebroken straal in de
lucht ontbreekt.
Uit een en ander volgt: wil een lichtstaal uit een optisch
dichtere stof overgaan in een optisch ijlere, dan moet hij invallen
onder een hoek kleiner dan de grenshoek.
Yalt een lichtstraal in onder een hoek grooter dan de grens
hoek, dan is breking onmogelijk en uit proeven blijkt, dat
die lichtstraal tegen het scheidingsvlak der twee middenstoffen,
in zijn geheel zonder lichtverlies dus totaal teruggekaatst wordt;
voor dergelijke lichtstralen is derhalve het scheidingsvlak een
volmaakte spiegel.
Men noemt dit verschijnsel totale terugkaatsing of reflexie en
brengt het aldus onder woorden
De totale terugkaatsing vindt plaats aan het grensvlak van twee
middenstoffen A en J9, als het licht zich beweegt in de optisch dich
tere stof B en invalt onder een hoekgrooter dan de grenshoekwaar
van de sinus is n
Bij den panoramakijker is gebruik gemaakt van de totale
terugkaatsing in prisma's, zoowel om de lichtstralen onder een
D AB
AB A±5
