555 hoek van 90° van hun richting af te leiden, als om de volgorde van de stralen in den bundel om te keeren. Hoe dit geschieden kan, moge uit de volgende voorbeelden blijken. Zij in fig. 20 de rechthoekige, gelijkbeenige driehoek ABC de doorsnede van een glazen prisma, waarop lichtstralen vallen, die door een voorwerp DL worden uitgezonden. Deze stralen vallen loodrecht op het grensvlak AB in, gaan dus ongebroken door en treffen in het prisma het schuine grensvlak AC onder een hoek van 45°. Daar deze invalshoek grooter is dan de grenshoek, welke voor glas ongeveer 42° bedraagt, worden de stralen door het schuine grensvlak, dat nu als spiegel werkt, totaal teiugge- kaatst naar het derde grensvlak BC, waar zij normaal treffen en dus ongebroken doorgaan. De uittredende lichtstralen GD' en NL' maken nu een rechten hoek met de invallende, terwijl door de spiegeling hun volgorde in den bundel is omgekeerd. Om de stralen weer in hun oorspronkelijke volgorde te krijgen, kunnen twee wegen gevolgd worden. Is het prisma zoo geplaatst (fig. 21), dat de lichtstralen even wijdig aan het schuine vlak AC invallen, dan is na de totale terugkaatsing de volgorde van de stralen in den bundel omgekeerd, terwijl de richting der lichtstralen dezelfde is gebleven. Het door het prisma van fig. 20 omgekeerde beeld, kan dus dooi middel van het in fig. 21 voorgestelde prisma weder rechtop geplaatst worden. Ten slotte kan nog door de stralen tweemaal onder een hoek van 45° te laten terugkaatsen beeldomkeering verkregen worden. Daartoe moet het prisma zoo geplaatst zijn (fig. 22), dat de lichtstralen loodrecht op het schuine vlak AC invallen; zij worden dan door de vlakken AB en BC totaal teruggekaatst, ondergaan alzoo een dubbele spiegeling. Vervolgens treffen de lichtstralen het schuine vlak AC wederom normaal en treden dus ongebroken, evenwijdig aan de invallende stralen uit, terwijl hun volgorde in den bundel is omgekeerd. Het prismastelsel van den panoramakijker bestaat uit drie verschillende prisma's, waarvan twee vóór (eigenlijk boven) het

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Indisch Militair Tijdschrift | 1910 | | pagina 575