74
mededeelingen weet toch evengoed als ik, dat het zoogenaamde Ehrhardt-
sche „Pressverfahren", mantel constructie overbodig maakt, en dat die
fabriek daardoor een voorsprong heeft boven de firma Krupp, terwijl in
dit geheime stuk de indruk wordt gewekt, alsof in dit opzicht de firma
Krupp alweer bovenaan staat.
Verder wordt medegedeeld, dat de firma Krupp zelf aeen hulzen fabri
ceert maar Ehrhardtsehe en Karlsruher hulzen „levert". Die mededee-
ling heb ik niet goed begrepen. Wanneer de firma Krupp zelf geen
hulzen fabriceert, waarom moeten wij dan daarvoor bij haar ter markt
komen en gaan wij dan niet bij de fabrikanten zelf?"
„Ten opzichte van het berggeschut zou ik aan het voorgaande een op
merking willen toevoegen. Ik vreesde, dat de levering van het bergge
schut ook weer aan de firma Krupp zou worden opgedragen.
„Nu heb ik dezer dagen in de couranten gelezen, en dit naar aanlei
ding van een vraag, die in de Memorie van Antwoord nog niet is beantwoord,
dat de Indische regeering den heer Gooszen heeft uitgezonden om hier
een uitvinding in toepassing te brengen, die hij ten opzichte van een
uitneembaar berggeschut heeft gedaan. Ik juich het zeer toe, dat de
Indische regeering die bes'issing heeft genomen en wensch haar daarvoor
epn woord van dank te brengen. Maar nu men dan ook ten aanzien
van het berggeschut een nieuwe phase is ingetreden, moeten alle moge
lijke pogingen worden aangewend om te dezen opzichte volkomen con
currentie mogelijk te maken. Laat men nu den heer Gooszen niet sturen
naar de firma Krupp om daar zijn vinding in practijk te doen brengen,
maar laat dat zoo mogelijk hier te lande geschieden, en indien dat niet
mogelijk is, laat men hem dan in de gelegenheid steden te werken bij de
concureerende firmas, bij Schneider of Ehrhardt, van wie wij toch weten,
dat zij ten opzichte van de levering van berggeschut zeker superieur zijn
aan de firma Krupp".
Naar onze meening laat de heer Thomson zich wel wat ver meesleepen
door zijn animositeit tegen de firma Krupp, die ons toch lange jaren
uitstekend materieel geleverd heeft. Hier ontziet hij zich zelfs niet een
voudig weg de commissie, die den minister voorgelicht heeft omtrent de
verschillende systemen te beschuldigen opzettelijk een verkeerden indruk
te hebben gewekt, daar zij volgons hem toch weet, dat Ehrhardt door
het „Pressverfahren" betere vuurmonden levert dan Krupp. Wij betwij
felen of de Minister meer waarde zal hechten aan de ongemotiveerde
opmerkingen van een niet ter zake kundig, bevooroordeeld kamerlid, dan
aan het oordeel van een commissie van deskundige officieren. Ook is
het verre van algemeen bekend, dat de firma's Ehrhardt en Schneider
zeker superieur zijn op het gebied ven berggeschut aan de firma Krupp.
Waar de heer Thomson als Teek zulke mededeelingen doet, zouden deze
zeer veel in waarde toenemen, wanneer hij de moeite nam ze te bewijzen.
Na aangedrongen te hebben op een ernstig onderzoek in zake de ge
ruchten die de ronde doen omtrent de afkeuring van 23 millioen patro
nen te Soerabaja en 3000 Kg. kruit, komt spreker op het geweerprojectiel.
De Kamer herinnert zich, naar ik weet, dat deze zaak hier door mij
reeds verscheidene malen is ter sprake gebracht, o. a toen ik het voor
recht had hier voor het eerst te spreken. Ik zeg „naar ik weet", om
dat mij is gebleken dat meerdere leden dezer Kamer met mij het hooge
