Uan Allies Wat.
Eene zafeboussole can lnaarde Door den Sndischen Officier.
Vervolg van AfL. 71909 biz 752.)
Enkele compagnies commandanten zijn van meening, dat deze zak-
boussole ook voor onderofficieren te gebruiken is.
Voor de doeleinden door mij aangehaald in de 6e alinea van voormeld
opstel, is de Indische officier door zijne voorafgaande opleiding, in korten
tijd te bekwamen.
Ik zelf gaf eenige uren instructie aan een jong luitenant in wegmeting
met medeneming van het zijterrein door peilingen. Na drie dagen
telkens vier a vijf uren gemeten te hebben, waren de resultaten verras
send. Te velde zal deze officier hiervan zeer veel nut kunnen hebben.
"Wil men echter intelligente sergeanten ook metingen laten verrichten,
dan komt mij de opname met deze zakboussole te moeilijk voor en ook
onnoodig. Die opname zal dan toch steeds van geringe uitgestrektheid
zijn en daarvoor is planchetwerk het eenvoudigst.
Ik zou daartoe een planchet als volgt geconstrueerd wenschen:
Een djatihouten plankje, ter grootte
van een rapportkaart, lang 21 c.M.
breed 17 c.M. en dik5 m. M. is aan
de midden onderzijde middels 8 schroefjes
voorzien van een 1 d.M. langen houten
steel B als handvat. Eechts boven op
(c) wordt een model kompas bevestigd,
met de lijn 0° 180° evenwijdig aan de zij
de m.n. van het plankje.
Verticaal tegen den rand, rechts
boven aan, wordt bevestigd een plaatje
D van zink of blik, zoo groot als men
verkiest, waarop een graadverdeeling
h en een steeds verticaal hangende wijzer g, bestemd om verticale hoeken
af te lezen.
De houten steel B kan bij gebruik in een bamboe gestoken worden.
De verticale halve cirkelrand moet tevoren zoodanig geregeld zijn, dat bij
horizontalen stand van de linkerzijde m.n van het plankje, waarlangs
men verticale boeken meet, de wijzer g 0° aanwijst. Daartoe moet het
verticale plaatje D aan de eene zijde om een spil 1. draaibaar zijn, ter
wijl aan de andere zijde eene kleine uitsnijding k; waarin een schroef
met breeden kop, een op- of neerwaartsche beweging toelaat. Op een
tafel stelt men het planchet op het oog horizontaal en laat de verticale
wijzer inspelen, waarna de schroef inde uitsnijding k wordt aangedraaid.
Vervolgens draait men het planchet 180° om. Wijst de wijzer g nu
-|_ 1° aan, dan is de gemiddelde aflezing -f- 50. Het plaatje wordt nu
middels den schroef zoodanig versteld, dat de wijzer in dezen stand -j- _to
aanwijst.
I M. T. 1910 19