DO
INDISCH MILITAIR TIJDSCHRIFT
in de bosschen, moerassen en de schaarsch bevolkte bergstreken op
houden, verbonden bezwaren daarmede voorloopig zoo krachtig mogelijk
diende te worden voortgegaan als zijnde het eenige middel om tegen
over hen met succes te kunnen optreden en spoedig er toe te geraken
dat deze menscheu het hoofd in den schoot leggen en deze grootste
hinderpaal tegen de bevrediging van het land uit den weg wordt
geruimd. Doch de ondergeteekende kan in een en ander geen tegen
strijdigheid zien. Immers een grooter optimisme, dan hem geoorloofd
schijnt, is noodig om te meenen, dat rust en orde bij het voortbestaan
van aan het bestuurstoezicht onttrokken nederzettingen van het bestuur
slechtgezinde elementen, baat zouden kunnen vinden. Integendeel is
het gevaar zeer groot dat velen zich bij zulke nederzettingen zullen
gaan aansluiten en dat zoodoende nieuwe centra van verzet zouden
ontstaan.
Blijkens eene onlangs uit Indië ontvangen verbeterde opgave bedroeg
het verlies aan Atjehsche zijde in 1908: 1059 personen, onder wie 31
vrouwen en 7 kinderen en in 1909: 1143 personen, onder wie 36
vrouwen en 14 kinderen. Voorts vielen in 1908: 29 gewonden en 184
gevangenen in onze handen en in 1909: 41 gewonden en 333 ge
vangenen. Vergelijkt men deze cijfers met die van de vorige twee
jaren toen in 1906 2151 en in 1907 1781 personen aan Atjehsche
zijde het leven lieten, dan valt eene belangrijke vermindering van het
aantal der gesneuvelden te constateeren, al kan men het niet anders
dan betreuren, dat het toebrengen van zulke belangrijke verliezen aan
de Atjehsche kwaadwilligen nog noodig was. De in het Voorloopig
Verslag gemaakte gevolgtrekking, dat de in 1909 gesneuvelde en
in onze handen gevallen Atjehers al zeer slecht bewapend waren,
kan intussehen moeilijk wordeu aanvaard. Immers in dat jaar werden
216 stuks (en niet 46, zooals het Voorloopig Verslag vermeldt) hand
vuurwapenen buitgemaakt of ingeleverd, waaronder 61 van het ach-
terlaadstelsel (o a. 15 geweren en 1 karabijn model '95, 32 Beaumont-
geweren en 18 revolvers) Wanneer nu bovendien nog rekening
wordt gehouden met de beteekenis, die het blanke wapen in de hand
van den Atjeher heeft en met de gewoonte van de Atjehers om de
vuurwapenen van gevallenen zoo spoedig mogelijk in veiligheid te
brengen, dan kan moeilijk worden staande gehouden dat onze troepen
zeer slecht bewapende tegenstanders zouden hebben.
Aan de adviezen van den Regeeringscommissaris is en wordt door
de Indische Regeering volle aandacht geschonken. Ook hetgeen door
den heer Liefrinck naar aanleiding van zijn laatste bezoek is aanbevolen,
heeft de Gouverneur-Generaal aanstonds ter kennis van den Gouverneur
van het gewest en van de betrokken hoofden der Departementen
van algemeen bestuur doen brengen, met opdracht om te dienen van
consideratiën en advies.
In Groot-Atjeh zijn alle bestuurders van onderafdeelingen thans
civiele ambtenaren, terwijl van de onderafdeelingen in de Onderhoo-
righeden op 1 Januari 1910 6 door civiele ambtenaren en 10 door
officieren-eiviele-gezaghebbers werden bestuurd. De vraag of alle civiele
bestuurders in hun ressort wonen, kan toestemmend beantwoord
worden. Bij elke vacature van officier-civiel-gezaghebber moet de