De resultaten der peilingen waren zeer verrassend en gun
stig (uit een oogpunt van peiling). Op een paar hooge uitzon
deringen na werden alle batterijen gepeild, de meeste met
volkomen nauwkeurigheid door richting op het beginpunt van
de rookveelal gecombineerd met de vlam. Bij andere batte
rijen kon de plaats met meer dan voldoende nauwkeurigheid
worden bepaald, hoewel het beginpunt van de rook niet zicht
baar was, terwijl van een batterij de ligging niet door peiling
kon worden vastgesteld, doch wel uitgemaakt dat zij aanwe
zig was en in welk ravijn zij moest liggen Vermelding
verdient tevens dat de resultaten onmiddellijk, vanaf het eerste
schot, werden verkregen, zoodat de vijand, bij een goed ge-
regelden peildienst, in bv. een kwartier tijds de ligging van
al de vurende batterijen grootendeels (en elk stuk afzonder
lijk) zeer nauwkeurig, deels voldoende nauwkeurig en in een
enkel geval bij benadering zou hebben kunnen vaststellen.
Ik kan niet nalaten te vermelden, dat onze instrumenten
dienende tot het uitzetten der peilingen geen voldoende lengte
hadden bij de gebezigde groote afstanden. Dit is een punt dat
m.i. ernstige overweging verdient, waar juist o.a. in de Soeme-
dangstelling dikwijls op zeer groote afstanden moet worden
gepeild 2).
Ad. 2e. Uit het voorgaande blijkt voldoende, dat ik niet
veel reden had om tevreden te wezen over de onzichtbaar
heid onzer batterijen. Slechts van de meest zuidelijk, diep in
een ravijn gelegen mortierbatterij kon gezegd worden dat zij
moeilijk te vinden en niet nauwkeurig te bepalen was.
Ad. 3e. Wat is nu de oorzaak van die groote zichtbaarheid
Wanneer een stuk vuurde, zag men in de allereerste plaats
een, betrekkelijk gesproken, zeer sterke rookontwikkeling. Na
tuurlijk niet zoo sterk als van salpeterkruit, doch in allen
gevalle wèl zoo sterk, dat een peilende vijand ternauwernood
het verlangen zou voelen opkomen dat er met salpeterkruit
mocht worden gevuurd.
y
INDISCH MILITAIR TIJDSCHRIFT.
153
1) Welk laatste hier natuurlijk makkelijker was door bekendheid met het
terrein en de plaatsen, vanwaar batterijen zouden kunnen vuren. Voor een
vijand zou dit moeielijker, doch zeker mogelijk zijn geweest.
2) In hoeverre de nieuwste instrumenten voldoen kan ik thans niet uitma
ken; ik meen echter dat ook die nog te kort zullen zijn.
