Onderstel, dat fig. 13 voorstelt het richtvlak, dat in fig. 12
in punt B was opgesteld, en dat wij daarop de verschillende
lijnen Be, Bf, Bg enz. uit fig. 12 terug vinden.
Verlengen wij nu de lijnen Be, Bf, Bg, enz. tot zij den
cirkelrand resp. in e', fi, g', enz. snijden en beschouwen wij
het richtvlak als het bodemvlak van een cylinder, dan stelt
de cirkel akrq voor de horizontale projectie van het gebogen
oppervlak van den cylinder, terwijl de beschrijvende lijnen
in de punten a, e', f', g', enz. loodrecht staan op het vlak
van teekening. Wanneer wij nu op die beschrijvende lijnen
in de punten a, e', f', g', h', en i', van uit die punten uit
zetten resp. de lengte van0, Be, Bf, Bg, Bh en Bi, en ver
volgens het gebogen oppervlak van den cylinder ontwikkelen
in een plat vlak, dan zien wij (fig, 14) ontstaan de gebogen
lijn kihgfeadie dus graphisch voor eiken stand van den
kijker de lengte der eigenlijke basis voorstelt. Nemen we aan,
dat aa' graphisch eene lengte van 100 M. voorstelt (d. i'. de
gemeten basis) en verdeelen we aa' in 100 gelijke deelen,
dan geven ee', ff', gg' enz. in diezelfde deelen aan hoeveel
M. de eigenlijke basis bedraagt. Zoo zal de gebogen lijn bk
op overeenkomstige wijze de graphische voorstelling zijn voor
een gemeten afstand van 50 RL tusschen A en B en zal voor
iedere 5 M. tusschen 0 en 100 M. eene dergelijke gebogen
lijn getrokken kunnen worden.
De gebogen lijn a' e'" f'" g'" in fig. 14 is ontstaan door in
deze figuur te nemen
e" e"'ae f" f'" af g" g'" ag uit fig. 13.
Deze gebogen lijn geeft dus graphisch aan de grootte van
AE, AF AG' uit fig. 12.
De toepassing van bovengenoemde graphische voorstellingen
komt nu in de practijk op het volgende neer.
Sluitend om den cylinder, waarop zich de graphische
lijnen van fig. 14 bevinden, wordt draaibaar gemaakt een
andere cylinder, die voorzien is van eene langwerpig recht
hoekige opening volgens de beschrijvende lijn. Langs deze
opening bevindt zich een verdeelde rand, waarvan de ver
deelingen op dezelfde schaal zijn voorgesteld als de ordinaten
van de graphische lijnen op den binnencylinder (fig 15 en 16).
10
INDISCH MILITAIR TIJDSCHRIFT
