Aan de ondergeteekenden zijn, hetzij uit reeds uitgevoerde
toestelletjes, hetzij uit nog slechts meer of minder voltooide
ontwerpen, drie stelsels bekend, waarin deze gedachte is
verwezenlijkt:
le. toestellen met vasten hoek;
2e. veranderlijken hoek;
3e. zonder hoek. 1)
Ad, le. Ten gevolge van de werking der zwaartekracht wordt
öf een slinger, of een balansvormige hefboom, öf een kogel op
een vlak in een bepaalden stand gehouden, die onafhankelijk is
van de helling waaronder het geweer is geplaatst. Zoodra die
helling grooter is dan de hoek welke voor het toestel is vastge
steld, wordt op de eene of andere wijze belet den trekkernok om
laag te brengen, terwijl onder alle hellingen kleiner dan die hoek
de trekkernok öf wel door de schutter omlaag kan worden ge
bracht, öf wel door de werking van het toestel zelf omlaag gaat.
Tot deze soort behooren o. a. de toestellen Otter en Wieser
welke gesteld zijn op 3° a 4°. Alle aan de commissie meer
nauwkeurig bekende toestellen van buitenlandsche uitvinding
zijn o. a. beschreven in het opstel„Appareils destinés a limiter
l'angle du tir des fusils" op blz. 337 e. v. van Deel 62 der
Revue d' Artillerie.
Voor wat de haar ambtshalve bekende toestellen van Neder-
landsche uitvinders betreft, meent de commissie, ook voorzoover
haar door de uitvinders opgelegde geheimhouding niet daartoe
dwingt, goed te doeD, slechts dat met name te noemen, dat
reeds in een publiek geschrift is behandeld.
Is nu b. v. het toestel Otter" vervaardigd voor 3° dan kan
met het Nederlandsche geweer m. 95 op vlakterrein niet ver
der worden geschoten dan 1400 m.; maar al is de vijand
op 100 m. dan nog worden alléén schoten onder hoeken grooter
dan 3° tegengegaan, d. w. z. dat op die afstanden fouten van
3° worden toegelaten.
De toestellen van de 1ste soort gesteld op 3 of meer graden
kunnen derhalve, hieronder te vermelden bezwaren voorloopig
wegdenkende, alléén eenigen dienst bewijzen op de grootere
INDISCH MILITAIR TIJDSCHRIFT
239
1) Onder deze rubriek is door de commissie mijne vinding gerangschikt.
J. J. R.
