de firma Hahn te Kassei, waarbij de trommel van de schroef
de vorm heeft van een langen cylinder, op welks buitenop
pervlak eene afstandsschaal is aangebracht, waarlangs een
afstandswijzer beweegbaar is.
Hoewel de afstandsmeters van Von Sprenger te Berlijn en
van Deport en Kérillis, die in Frankrijk zijn ingevoerd, veel
overeenkomst met bovenstaande hebben, is aan deze nog een
automatisch richtapparaat verbonden. Is b v. in fig. 21 A
de verticale projectie van de tapas van een kanon op eene
hoogte h boven de oppervlakte der zee, C een punt in de
waterlijn van een schip met depressiehoek onder A, A N
de bij een baan AFC behoorende richtlijn bij elevatie s, zoo
behoort bij een afstand D de bepaalde opzethoogte ST a.
Men kan a eene functie van s -j- x en daarmee van D noemen.
Denke men zich nu eene inrichting, die den opzet dwingt
om zich te verplaatsen volgens de wetten dezer functie, zoo
heeft men, mits rekening houdende met de dagcorrectie,
slechts op C te richten om het doel te treffen.
Aangezien bij afstandsmeters met verticale basis te veel
rekening gehouden moet worden met de variabele refractie
coëfficiënt en met andere wisselvallige factoren, zoo is het
gebruik ervan meestal tijdroovend en zal het in vele ge
vallen eenvoudiger zijn om afstandsmeters met lange hori
zontale basis aan te brengen, al zijn deze toestellen in den
regel meer gecompliceerd. Bij lage kusten verdient eene
verticale basis nimmer aanbeveling. Aan boord van schepen
wordt zij veelvuldig gebruikt indien het meten der afstanden
geschiedt volgens de kimduiking dan wel tuighoogte
methode 1).
Ten behoeve van deze laatste wijze van meten moet de
tuighoogte der vijandelijke schepen noodzakelijk bekend zijn;
in den regel is dit wel het geval, doch hierop valt niet altijd
te rekenen. Wordt eerstgenoemde methode toegepast, dan is
het noodig, dat de hoogte van den waarnemer boven de zee
oppervlakte bekend is; met behulp van den sextant wordt dan
de hoek: standplaats—kim en standplaats voet van 't doel,
14
INDISCH MILITAIR TIJDSCHRIFT
1) Marineblad 1902—1903.
