Zelfs als men nog geen beslissing wil zoeken, als men
slechts het behoud van de stelling beoogt is het noodig een
reserve in de hand van den algemeenen bevelhebber af te
zonderen om een gelukten aanval op een of ander punt te
keeren.
Den 17den kon men niet meer dan 2 bataljons daartoe af
zonderen, den 19den was de toestand geheel anders. Dat de
Serven op dezen beslissenden dag slechts partieele aanvallen
zouden doen, dat zij hun hoofdmacht niet op één punt zouden
aanzetten om daar een beslissing te zoeken onder vasthou
ding van de Bulgaarsche troepen in de overige gedeelten
van de stelling, dat bij de Serven in één woord een totaal
gemis van leiding zou zijn, dit kon men niet van te voren
weten. Waren de Serven tactisch juist opgetreden, dan had
dit zelfs in de gunstige omstandigheden, waarin de Bulga
ren op den 19den verkeerden voor deze tot een catastrophe
kunnen leiden door de versnippering van al hun krachten
op een zeer breed front.
De toestand in de stelling zou anders geweest zijn, als men
een zekerheidscoëfficiënt had gehad in den vorm van krachtige
steunpunten met flankement vóór de tusschenruimten, van
werken die hoewel slechts weinig troepen eischende in
staat zouden zijn tot een hardnekkigen lijdelijken weerstand
en die daardoor tijdwinst zouden verschaffen voor het opruk
ken van reserves, van werken dus, wier vei overing langdu
rige voorbereiding door artillerie vereischte. De Bulgaren
zagen echter niet in, dat de versterkingskunst dient om troepen
uit te sparen.
Hadden zij in stede van een drie dubbele rij loopgraven
in het front aan te leggen, die ze niet eens konden bezetten
krachtige steunpunten aangelegd op den Leschtza heuvel,
en vandaar met onderlinge afstanden van 1500 a 2000 H. in
de lijn: heuvel bij D Slivnitzaheuvel Aldomirowtzi
Bratuschkowa Wischeja hoogte tot ten W. van Gorguljata
met een vooruitgeschoven werk op den Meka Krew heuvel,
dan zouden de troepen de handen vrijer hebben gehad en
zou de aanval van Bendereff op 17 November niet behoeven
344
INDISCH MILITAIR TIJDSCHRIFT