vlucht zijn voor slechts diegenen, wien iedere andere uitweg
is ontnomen, maar moeten de breede volksklassen in Neder
land ertoe gebracht worden het soldaat-zijn niet meer te be
schouwen als iets oneervols, doch als een beroep met goede
vooruitzichten, waarbij de toekomst meer belooft dan die
van fabrieksarbeider, boerenknecht, enz.
Hoe bereiken we dit
In de éérste plaats dus door te strijden tegen de onwe
tendheid van het volk; dit moet een zuiverder beeld krijgen
van Indië en de Indische levenswijze. Yerder moet het vast-
gewortelde denkbeeld uitgeroeid worden, dat soldaat-zijn iets
oneervols, iets onwaardigs is, en in de derde plaats moet
de werkmansstand niet afgeschrikt worden van dienstnemen
door zorg voor de toekomst. Met andere woordenzij moe
ten iets beters krijgen, in de plaats van hetgeen ze opofferen.
Dat de onbekendheid van het Nederlandsche volk met zijne
koloniën bestreden moet worden, is geen nieuw gezichtspunt.
In de laatste jaren worden verscheidene winteravonden
gevuld door lezingen over Indië, met of zonder medewer
king der Regeering op touw gezet door der zake kundigen.
Of deze lezingen, hoe nuttig ook, wel voldoenden invloed
uitoefenen op de denkwijzen der volksklasse, welke voor
lichting noodig heeft, valt mijDs inziens te betwijfelen. Ik
las de verslagen van verscheidene dier lezingen en merkte
op, dat ze over het algemeen te populair-wetenschappelijk
waren gesteld, dat ze zich niet in allen eenvoud richtten
tot de onontwikkelden, doch integendeel eene, zij het dan
ook geringe, mate van kennis van het behandelde onderwerp
verwachtten bij de toehoorders. Ook dergelijke verhande
lingen zijn noodzakelijk, gezien de weinige belangstelling, wel
ke nu nog heerscht onder de meer onderwezen klassen in
het vaderland; en ik zal de laatste zijn, om het groote nut
te ontkennen, dat ze opleveren. Doch voor de werving be-
teekenen zij niets; het volk gaat er niet heen, of komt er
al eens een enkele nieuwsgierige, dan is het gesprokene
toch meestal boven diens bevattingsvermogen gelegen, en
keert de man huiswaarts met eene verwarring in zijne her
senen, welke maar aanleiding geeft tot nog meer wanbegrippen.
450
INDISCH MILITAIR TIJDSCHRIFT