cursus, het tweede voor degenen, die tuinbouwer, veehouder,
ontginner, enz. willen worden. Door beperkende voorwaarden,
waardoor tot deze opleidingen alleen die soldaten worden toe
gelaten, die minstens twaalf dienstjaren hebben en zich door
gedrag, enz. onderscheiden, worden ongewenschte elementen
gemakkelijk geweerd en wordt tevens een prikkel in het le
ven geroepen, welke den soldaat meer steun zal geven gedu
rende zijn diensttijd, dan het tegenwoordige systeem van
vrees-door-straf dat doetDoor gedurende den diensttijd school
onderwijs voor allen verplichtend te stellen, zoolang zij niet
eenige kennis van lezen, schrijven en rekenen, enz. bezitten,
zou het vakonderwijs der beide laatste jaren aanmerkelijk
verlicht kunnen worden.
Maar het geven van vakonderwijs alleen zal niet voldoen
de zijn voor den gepasporteerde om zich in Indië-een behoorlijk
bestaan te verwerven. Met zijn uit dienst-gaan begint voor
hem juist de moeilijkste tijd der vestiging, van aankoop der
noodigste gereedschappen, van grond, van vee, kortom van
allerlei dingen, welke voor den gewonen soldaat, wiens geringe
soldij hem het sparen niet mogelijk maakt, ten eenenmale
onbereikbaar zijn. Er moeten dus gelden beschikbaar worden
gesteld, of nog beter, hem moeten de noodige gereedschappen,
enz. tegen zoo laag mogelijken prijs worden afgestaan, welk
bedrag hem dan als renteloos voorschot, onder zekerheidstel
ling van zijn gagement, wordt berekend. Verder moet de keuze
van een standplaats en een beroep hem gemakkelijk worden
gemaakt door het verstrekken van de meest uitgebreide inlich
tingen, ook van gouvernementswege. In ruil voor deze faci
liteiten verplicht de man zich over te gaan bij de reserve,
welke zoodoende versterkt wordt met het meest gewenschte
element. Eene keuring moet beslissen of zijn lichaamsgestel
nog geschikt is voor een verder verblijf in de tropenis dat
niet het geval, dan moet dit ook tegen gegaan en de noodige
hulp in Nederland verstrekt worden..
Evenals bij alle hervormingen, is ook hier het geld de nervus
rerum, en ik erken ten volle, dat de Staat alleen, hoewel zij
de grootste voordeelen heeft bij de regeling, onmogelijk kan
optreden als geldschieter. Het terugbetalen der voorschotten
458
INDISCH MILITAIR TIJDSCHRIFT
