De spiergewaarwordingen dragen er toe bij, dat zonder tusschenkomst van den wil de zintuigen op prikkels kannen reageeren, zoodat nog vóór de prikkeling der zintuigszenuw de hersenschors bereikt heeft, het zintuig al bewogen is. In den hersensham en de zintuigsspheer der groote hersenen onderstelt men enkele motorische centra, welke de door de zintuigszenuwen afgezonden prikkels reflecteeren. Van de zintuigsbewegingen blijven spierherinneringen achter en bij verlevendiging dier herinneringen neemt ten slotte hst zintuig den stand aan, die voor de prikkeling het best past. De accomo- datie van het oog, eene passende beweging der neusvleugels bij het ruiken enz. hebben aldaar plaats buiten ons bewustzijn om. Evenals alle andere reflexen zijn deze zuivere z. g. n. hersenreflexen doelmatig. Onder de eigenschappen der gewaarwordingen is voor ons de gevoelstoon (het vergezellen der gewaarwording van een lust of leedgevoel) van 't meeste belang, daar deze, zooals later blijken zal, een enormen invloed heeft op den loop der volgende gebeurtenissen. Van de vele zintuigsgewaarwordingen, die in den loop van den dag ontstaan, gaan slechts enkele van een lust of leedge voel vergezeld, bij de meeste treedt een z. g. n. neutraal gevoel op. Gaat het ontmoeten van een kennis als deze vriend of vijand is, van een lust of leedgevoel vergezeld, dan is dat een gevolg van bij vroegere ontmoetingen ontstane gewaar wordingen en bij de wederontmoeting ontstane herinneringen. Terwijl de gewaarwording het bewustzijnsverschijnsel is, dat optreedt als en zoolang prikkels op de hersenen inwerken, is de voorstelling het bewustzijnsverschijnsel, dat optreedt als de door die gewaarwording ontstane veranderingen in de hersenen vernieuwd worden. De gewaarwording verdwijnt met den prikkel, maar de veranderingen in de schors duor die gewaarwording ontstaan, verdwijnen daarmee niet. Bij het terugzien van een bloem, herkent men haar en herinnert zich haar reuk. Bij ziekte in sommige deelen der hersenen komt het voor, dat dingen wel gezien, doch niet herkend worden. Door die en andere verschijnselen is bewezen, dat de gewaarwordingen INDISCH MILITAIR TIJDSCHRIFT 571

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Indisch Militair Tijdschrift | 1911 | | pagina 593