Ze lijken me wel een beetje uit den tijd. Daarbij komt,
dat men vooral niet lang in dienst moet geweest zijn om
weer het landbouw-vak ter hand te kunnen nemen. Doch
dit daar gelaten, het Zwitsersche stelsel past aan het Zwit-
sersche volk. Elk land zal zijn eigen stelsel moeten zoe
ken, dat rekening houdt met de geaardheid van het volk,
en ik weet niet of het Engelsche volk zich zooveel moeite
zal geven voor den wapenhandel ingeval het werkelijk dienst
is, als het Zwitsersche volk. Toch moet er eene oplossing
komen, want het Duitsche gevaar duikt telkens weer on
verminderd in kracht op. Jammer, dat het slechts een wapen
is in handen van de een of andere politieke partij.
Mogen deze manoeuvers ons betrekkelijk weinig nieuws heb
ben laren zien op taktisch gebied, zij zijn ongetwijfeld van
groote waarde geweest voor het Legerbestuur om hunne
organisaties van den transportdienst en van de troepen in
tweede linie aan een krachtproef te onderwerpen. Trots
evenwel de in de bladen zoo opgehemelde flinkheid en dapper
heid en vlotheid van de troepen, heb ik niet den indruk ge
kregen van den onontbeerlijken ernst bij dergelijk soort van
oefeningen, een gebrek, dat er sedert den Z. Afrikaanschen
Oorlog niet veel op verbeterd schijnt. Men krijgt te veel
den indruk, dat het soldaatje spelen wordt opgevat als sport
men heeft jachtmeetings en roei-meetings en nog zooveel an
dere meetings en zoo ook de military-meeting. Dat is in
enkele woorden het beeld. Toch is het afgerichte materiaal
goed, er zit iets soupels—iets gemakkelijk te hanteeren's in
de menschen en het is ongetwijfeld zeker, dat, zoodra de Re
geering en het volk de Landsverdediging als een vaderland-
sche buigerplicht zullen gaan beschouwen, een krijgsmacht
kan geformeerd worden, die wat te beteekenen zal zijn. Moge
intusschen het streven van de weidenkenden in het Britsche
Rijk om dienstplicht te krijgen en een deugdelijk Leger
ons ervan afhouden, om door vrijwillige dienstneming bij
landweerkorpsen een soort bijzondere reserve op te richten,
waaraan we niets zullen hebben en waarvan we toch zullen
moeten afstappen om te komen tot het eenige rationeele:
dienstplicht. Het staande Leger kan blijven voor binnen-
INDISCH MILITAIR TIJDSCHRIFT
647
t. M. T.