baar zijn of ze door ons zonder meer kan worden over
genomen meenen wij beslist te moeten tegenspreken. De
belasting toch hangt in hoofdzaak af van het vermogen van
het dier en de gesteldheid van het terrein, terwijl het klimaat
in dezen ook zijn invloed doet gelden. Met onze dieren, in
de zware Indische terreinen, is een belasting van 150 a 160
KG. beslist te zwaar te noemen, wat de practijk reeds sinds
lang heeft uitgewezen, gezien onze tegenwoordige berg-ar-
tillerie, waar de lasten 162, 150 en 149 KG. wegen.
Bij het streven het ballistisch vermogen te verhoogen mag
geenszins het doel Ber#-Artillerie uit het oog worden ver
loren en moet het gebruik als bergstuk marschvaardigheid
in zwaar bergterrein op den voorgrond worden gesteld. Dit
wordt maar al te vaak over het hoofd gezien, vei blind als
men geraakt door het groot vermogen".
Voor onze berg-ai tillerie mag o. i. de totale draaglast per
dier de 120 KG. niet belangrijk overschrijden (munitie-dier
130 KG.), wil men een berg-artillerie hebben, geschikt voor zijn
taak en in staat in zwaar terrein de Infanterie overal en
steeds te volgen.
Volgens luitenant Mannhardt heeft de berg-artillerie in
Duitsch Zuid West Afrika haar groote bruikbaarheid in de
aldaar in 1904 gehouden veldtocht tegen de Heieio s giooten-
deels te danken gehad aan het feit, dat de totaal belasting
per dier de 120 KG. niet te boven ging 2).
ad b. Zoowel uit een tactisch als uit een technisch oog
punt dient het aantal lasten zoo gering mogelijk te zijn.
Met het zwaarder worden van het stuk vermeerdert het
aantal lasten en bijgevolg ook het aantal dieren, wat de co
lonne langer maakt, kans op achterblijvers (uitvallen van
een stuk) grooter maakt, terwijl bovendien meer tijd noodig
zal zijn om van draagtoestand in getrokken toestand te ge
raken en omgekeerd, en dus ook het in stelling komen en
van stelling veranderen meer tijd zal vorderen. Houdt men
1014
INDISCH MILITAIR TIJDSCHRIFT
1) Betliel „Modern Guns and Gunnery" In Rusland zijn stemmen opge
gaan, die de belasting van ongeveer 145 KG. per dier te zwaar vinden.
2) Militar Wochenblatt 1908 No. 104. „Die Verwendung von Feld- und Ge-
birgs-artillerie im Buscli- und Gebirgskriege in Südwest-Afrika
