in de binnenlanden zou dit eveneens het geval zijn, indien het
vervoer daar naartoe niet zoovele bezwaren had. Als voorbeeld
kan hier o. a. genoemd worden het gebruik der kabelballon-
afdeeling door de Franschen in Marokko in 1907 1908.
Zoolang aan de kust verbleven werd, werden uitstekende,
ja onschatbare diensten bewezen. Zoodra echter de binnen
landen werden binnengerukt, voldeed ze niet meer en de
zesdaagsche marsch naar Oued Neffifkh was oorzaak, dat kor
ten tijd daarna de afdeeling naar Frankrijk teruggezonden
werd.
Het zware terrein bemoeilijkte de taak der afdeelicg zeer.
Uit het feit echter, dat de 8000 K.G. zware tenderwagen den
marsch heeft kunnen volgen, blijkt wel dat het nog geen
Indische terreinen waren.
De colonne was uiterst mobiel, zoodat niet alleen de krachten
van het personeel tot het uiterste werden ingespannen, maar
bovendien de tijd tot rustig waarnemen uiterst beperkt was.
De waar te nemen objecten waren uiterst bewegelijk en
klein, zoodat waarneming weinig succes had.
De ballon gaf uit de verte reeds aan, waar de colonne zich
bevond. De vijand kon zoodoende de colonne steeds ontwijken.
Waar nu, dank zij de krachtige actie gedurende de laatste
jaren, het Nederlandsch bewind overal direct bestuur heeft
ingevoerd en dus het landen op onbekende kusten onder
vijandelijkheden niet meer of uiterst zeldzaam zal plaatshebben,
de actie zich meer zal uitstrekken in de binnenlanden tot het
vervolgen van djahats, is m.i. de aanschaffing van een spe
ciaal licht materieel tegen den I. V. ongewenscht.
Wat de motorballons betreft, zoo is het gebruik bij kleine
expedities wegens de kosten uitgesloten. Bij groote expedities
zouden ze van zeer veel nut zijn. Over het algemeen zijn de
Oost-Indische eilanden Borneo uitgezonderd lang en smal.
Gemakkelijk zal het dus voor een bestuurbaar luchtschip zijn
van uit een strandbivak, waar de noodige gasvoorraad en
het reserve-materieel kan worden opgestapeld, de noodige ver
kenningen te verrichten. De kosten voor een dergelijk lucht
schip alleen voor den strijd tegen den I. V. zijn m.i. inden
tegenwoordigen toestand niet gerechtvaardigd.
1032
INDISCH MILITAIR TIJDSCHRIFT