behandelde thans nagaan, welke de door den schutter op
't oorlogsveld verrichte spierbewegingen zullen zijn.
le geval. De vrees heeft zeer weinig of geen invloed.
De handelingen volvoeren zich als in vredestijd, de j. sn.
aanslag komt tot zijn recht.
2e geval. De vrees doet in beperkte mate haar invloed
gelden.
De wil is uitgeschakeld, de vrees treedt in haar plaats.
Handelingen, die in 't dagelijksch leven slechts door rechtstreek-
schen invloed van den wil plaats hadden, zullen in de le plaats
niet meer verricht kunnen worden, daar de wil slechts in staat
is de daarvoor noodige spiercontractie te verrichten.
Dit feit is reeds lang bekend. Darwin zegt o.a. in zijn
„Expression des émotions":
„lorsqu'une affection du cerveau produit de la faiblesse,
son influense se fait sentir davantage sur les muscles, qui
sont a l'état normal, places sous l'empire le plus immédiat de
la volonté."
Oppervlakkig beschouwd is men nu geneigd te beslissen,
dat de j. sn. aanslag in dit geval tot zijn recht komt (zie
voren genoemd le principe Ribot). Toch zullen zich vele
gevallen voordoen, waarbij het niet zoo is, omdat geen spier
bewegingen in bedoelden zin kunnen plaats hebben en wel
om de volgende reden.
De zucht naar lijfsbehoud bepaalt de houding van het li
chaam. Is er nu hoegenaamd geen dekking te vinden, dan
zal de schutter, als gevolg van vorengenoemd principe, schie
ten of tenminste den j. sn. aanslag verrichten en de uitvoe
ring zal zelfs de verwachting overtreffen. In de eerste plaats
echter zal de schutter zijn lichaam trachten te verbergen voor
de voorbijvliegende kogels en is zijn lichaam in schijn of
inderdaad voor die kogels gedekt, dan zal de zucht naar
lijfsbehoud hem ook als bij instinct het uitsteken der vooi
den j. sn. aanslag noodige lichaamsdeelen beletten. Hij zal
zijn geweer met beide handen juist zooveel omhoog brengen
als noodig is voor het afgeven van zijn schot.
Die zelfde macht uit zich b.v. bij brand in een schouw
burgzaal. Daar zal zelfs een Franschman zich over zijne
1062
INDISCH MILITAIR TIJDSCHRIFT
