het vallen van den avond hunne bivaks betrokken, eerst tegen
middernacht of in het geheel niets te eten kregen.
De eerste verandering werd hierin gebracht door den toen-
maligen Kapitein van den Generalen Staf G. C. E. van Daalen
toen deze als Commandant van de 1ste Divisie Maréchaussees
excursiën van langeren duur ging maken.
Wel werd aanvankelijk nog het gewone keukengereedschap
medegenomen, maar hij trachtte de ondervonden nadeelen te
ondervangen door een eenvoudiger menu, waardoor eene be
langrijke vermindering van den vivrestrein werd verkregen.
Bij vertrek werd voor acht dagen rijst medegenomen en
voor veertien dagen gedroogde visch, zout, peper, uien, koffie,
thee, gedroogde lombok en klapperolie; terwijl er op kon
worden gerekend, dat ieder inlandsch of amboineesch soldaat
te velde zijn sajoer wel vindt en zelf kan bereiden.
Werd door deze wijze van verpleging de mobiliteit van den
troep reeds belangrijk verhoogd, niettemin bleef het nadeel
bestaan, dat de man na aankomst in het bivak toch nog
ettelijke uren op zijn eten moest wachten, daar men voor de
spijsbereiding steeds aan het voor de geheele colonne bestem
de kookgereedschap gebonden was. Dit laatste werkte bo
vendien belemmerend wanneer splitsing van de colonne
noodzakelijk werd.
Een en ander bracht den Kapitein van Daalen er toe, bij een
tocht, welke van uit Meulaboh door Seunagan naar Geumpang
en Pidië zou worden ondernomen, te bepalen, dat ieder man
telkens voor den afmarsch zou worden voorzien van twee a drie
dagen vivres en dat hij zelf in zijn eetketel zou moeten koken.
Hiermede was het zelf koken bij ons leger ingevoerdeen
systeem, dat bij onze actie tegen den inlandschen vijand uitmun
tend heeft voldaan; dat aan onze troepen die groote mate van be
wegelijkheid heeft gegeven, waardoor zij in staat zijn geweest
tot dienstprestatie's waaraan men vroeger niet kon denken.
Een tocht door de Gajoe-landen zou met groote kookketels,
braadpannen en andere keukenballast niet wel mogelijk zijn
geweest.
Maar niet alleen, dat het zelfkoken bevorderlijk was voor
de actie, ook de verpleging werd er mede gebaat. De soldaat
INDISCH MILITAIR TIJDSCHRIFT
1107