M. daarvoor den voorlaatsten, enz. en 100 M. voor den eersten
de staart der voorgaande afdeeling. 't Is ook niet voor dit
geval, dat ik het de moeite waard achtte, dit onderwerp aan
te roeren, maar juist voor de bijzondere (d. z. de in oorlogstijd
normaal te verwachten) gevallen.
Laat ons toch zien, wat er als gevolg van vergun mij het
kortheidshalve te noemen mijne methode gebeurt, zoodra
zoodanige aanraking met den vijand wordt verkregen, dat een
blijvende vertraging van het marsch-tempo, dan welalgeheele
onderbreking van den marsch voor de voorste afd.n intreedt.
Bij elk halthouden, dan wel vermindering van tempo,
plant zich dit bijna oogenblikkelijk voort over de geheele rij
van v,m»., als ze tenminste hun afstand goed naar voren bewaren.
Zeer spoedig hoe grooter de afstand, hoe vlugger naar
verhouding dit zal plaatshebben merkt de commandant der
volgende afdeeling, dat er vóór hem iets bijzonders is.
Haalt hij zijn achtersten v. m. in, in negen van de tien
gevallen, dat hij zal denken aan een geringe vertraging of
hindernis, wat naar zijn meening de voorgaande afdeeling
wel niet zal verhinderen, die 100 M. of zooveel als de opgege
ven afstand bedroeg weer in te halen. Haalt hij echter n°. 2
van achteren ook in, dan begint de toestand beden
kelijker te worden. Zijn afstand is nu wel wat kleiner ge
worden, maar hij is in elk geval reeds gewaarschuwd, nog
voor hij eenig bericht heeft kunnen krijgen, zelfs al was er
ruimschoots beschikking over bereden ordonnansen, wat voor
ons leger wel meestal tot de vrome wenschen zal behooren.
Het gevolg is, meestal, dat hij zijn marsch iets omzichtiger,
vrijwel synoniem met: langzamer, zal voortzetten, wat oogen
blikkelijk zijn terugslag geeft op de hem volgende v.m".
waardoor, vaak voordat de Ct. van afdeeling no. 2 reeds geheel
au fait is, afdeelingsct. no. 3 ook reeds gewaarschuwd, en
dus voorbereid is; enz.
M. i. is dus op deze wijze de mogelijkheid zoo goed als uit
gesloten, dat zooals men zoo vaak ziet bij eenigszins groote
troepenverbanden, spits, voortroep, hoofdtroep, ja, begin van
de hoofdmacht onderling zoo vlak op elkaar zitten, dat als de
eerste in het gevecht gewikkeld wordt, de laatste nolens vo-
672
INDISCH MILITAIR TIJDSCHRIFT